By 
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
O θεσμός της Αυτοδιοίκησης αλλάζει με ταχύτατους ρυθμούς, αντιμετωπίζοντας συνεχώς αυξανόμενες προκλήσεις, που απαιτούν Πολιτικές και Στρατηγικό Σχεδιασμό, με εστίαση στην πρόληψη και βελτίωση της ποιότητας ζωής, σε ολόκληρο το φάσμα της καθημερινότητας.
Η έκθεση ΟΤΑ ΕΧΡΟ 2024, για τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και όλους τους συνεργαζόμενους Φορείς τους, έρχεται – στο MEC Παιανίας στις 21 & 22 Οκτωβρίου 2024- με σκοπό να αναδείξει τον σημαντικό ρόλο που θα διαδραματίσουν οι Τοπικές Κοινότητες – Κοινωνίες, για την επίτευξη ανθεκτικότητας και επιχειρησιακής συνέχειας.
Δυο από τις συνολικά δέκα θεματικές που θα συζητηθούν κατά τη διάρκεια της επερχόμενης μεγάλης έκθεσης ΟΤΑ EXPO είναι η Κυκλική Οικονομία (Κυκλικές Πόλεις και Κοινότητες) και η Κλιματική Αλλαγή (Ακραία Φαινόμενα και Πολιτική Προστασία).
ΚΥΚΛΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ, ΚΥΚΛΙΚΕΣ ΠΟΛΕΙΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ
Η εφαρμογή της κυκλικής οικονομίας στους δήμους της Ελλάδας αποτελεί μια καινοτόμα προσέγγιση που συνδυάζει την τοπική διαχείριση πόρων με βιώσιμες πρακτικές για την ανάπτυξη των πόλεων.
Στην Ελλάδα, οι δήμοι εισάγουν συστήματα ανακύκλωσης και διαλογής απορριμμάτων στην πηγή, ώστε να μειωθεί ο όγκος των αποβλήτων που καταλήγουν στους χώρους υγειονομικής ταφής.
Στόχος είναι η αύξηση της επαναχρησιμοποίησης και της κομποστοποίησης οργανικών αποβλήτων. Ειδικότερα η Αθήνα, μέσω του προγράμματος «Zero Waste Future», επιδιώκει να μειώσει τα απόβλητα, ενισχύοντας την ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποίηση υλικών.
Επιπροσθέτως, δήμοι όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, επενδύουν σε αστικά συστήματα κυκλικής ενέργειας με έργα που προωθούν την παραγωγή και χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (π.χ. ηλιακή και αιολική ενέργεια), καθώς και σε δίκτυα έξυπνων πόλεων που βελτιώνουν την ενεργειακή απόδοση.
Μία εξίσου σημαντική δράση της κυκλικής οικονομίας είναι η προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας, με χαρακτηριστικότερα παραδείγματα αυτά των Δήμων Τρικκαιών και Λαρίσης που έχουν προωθήσει “έξυπνα” δίκτυα δημόσιων συγκοινωνιών και ποδηλατοδρόμων, μειώνοντας τις εκπομπές ρύπων και τον περιβαλλοντικό αποτύπωμα, υποστηρίζοντας παράλληλα λύσεις κοινής χρήσης οχημάτων (car-sharing) ενώ αξιοποιούν και ηλεκτρικά οχήματα.
Στην Κρήτη, το Ηράκλειο έχει –μεταξύ άλλων- υιοθετήσει πρακτικές όπως η αστική γεωργία, επιτυγχάνοντας μείωση της ανάγκης μεταφοράς τροφίμων και αξιοποίηση αχρησιμοποίητων χώρων.
Παρά την διαπιστωμένη εξέλιξη, η μετάβαση προς την κυκλική οικονομία «σκοντάφτει» συχνά στην χρηματοδότηση και τον συντονισμό. Μέσα από την καινοτομία που εισάγει η έκθεση, συγκεντρώνοντας φορείς από τη Γενική και Κεντρική Κυβέρνηση, η ΟΤΑ EXPO επιδιώκει να αποτελέσει πλατφόρμα επίλυσης αυτών των προβλημάτων.
ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ, ΑΚΡΑΙΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
Η κλιματική αλλαγή και τα ακραία καιρικά φαινόμενα έχουν επηρεάσει σημαντικά την Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, με τις τοπικές κοινότητες και τους δήμους να αναλαμβάνουν κρίσιμο ρόλο για την αντιμετώπιση τους. Βασικό πυλώνα, στην προσπάθεια προσαρμογής στις νέες συνθήκες αποτελεί η πολιτική προστασία, με σκοπό να προστατευθούν πολίτες και υποδομές από καταστροφές όπως πλημμύρες, πυρκαγιές και καύσωνες.
Η Ελλάδα έχει αναπτύξει καινοτόμες πρακτικές όπως:
1) Το Σύστημα 112 για Έκτακτες Ειδοποιήσεις που έχει αποδειχθεί ζωτικής σημασίας για την πρόληψη καταστροφών.
2) Το Εθνικό Μητρώο Πολιτικής Προστασίας που επιτρέπει τη συγκέντρωση δεδομένων από τους δήμους, τις περιφέρειες και τις κεντρικές αρχές σχετικά με τους πόρους και τις δυνατότητες αντίδρασης σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.
3) Έξυπνα Συστήματα Ανίχνευσης Πυρκαγιών και Πλημμυρών
Για παράδειγμα, ο Δήμος Τρικκαίων έχει τοποθετήσει αισθητήρες θερμοκρασίας και καπνού σε δασικές περιοχές για την άμεση ανίχνευση πυρκαγιών και την αποστολή ειδοποιήσεων στις τοπικές αρχές και τους πολίτες ενώ ο Δήμος Καρδίτσας έχει εγκαταστήσει υδρομετρητές και συστήματα παρακολούθησης ποταμών για την αποφυγή πλημμυρών.
4) Δορυφορική Παρακολούθηση και Προγνωστικά Συστήματα
Μέσω της συνεργασίας με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, ειδικές πλατφόρμες παρακολουθούν πυρκαγιές σε πραγματικό χρόνο, παρέχουν προγνωστικά μοντέλα για πλημμυρικά φαινόμενα και έντονες βροχοπτώσεις και προβλέπουν κινδύνους διάβρωσης του εδάφους μετά από έντονες βροχοπτώσεις, όπως συμβαίνει συχνά σε καμένες εκτάσεις.
5) Αξιοποίηση Τεχνητής Νοημοσύνης και Μεγάλων Δεδομένων
Η χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης (AI) και Big Data έχει αρχίσει να παίζει καθοριστικό ρόλο στη βελτίωση της ανθεκτικότητας των δήμων στα ακραία φαινόμενα, προβλέποντας κινδύνους μέσα από πλατφόρμες που αναλύουν τεράστια δεδομένα σχετικά με τον καιρό, τη γεωγραφία και τη δομή των πόλεων.
6) Χρήση Drone για Επιτήρηση και Διάσωση
Τα drone χρησιμοποιούνται για την επιτήρηση περιοχών που κινδυνεύουν από πυρκαγιές, παρακολουθώντας από αέρος δασικές εκτάσεις σε πραγματικό χρόνο. Επιστρατεύονται επίσης για την αναζήτηση και διάσωση σε δύσβατες περιοχές.
Με την κλιματική αλλαγή παρούσα, αυτές οι καινοτομίες είναι απαραίτητες για την προστασία των πολιτών και των υποδομών από τα ακραία καιρικά φαινόμενα και η ΟΤΑ EXPO θα αποτελέσει το σημείο κλειδί ώστε να επιτευχθούν κρίσιμες συνεργασίες δημόσιου – ιδιωτικού τομέα.
Τα υπόλοιπα ζέοντα ζητήματα που θα βρεθούν στο επίκεντρο της ΟΤΑ EXPO είναι:
Έξυπνες Πόλεις και Ψηφιακός Μετασχηματισμός – Αστική Ανάπτυξη, Ανθεκτικότητα και Βιώσιμη Κινητικότητα – Υγεία, Κοινωνική Αλληλεγγύη, Πρόνοια – Ενεργειακή Φτώχεια και Εξοικονόμηση Ενέργειας – Χρηματοδοτικά Εργαλεία και Πηγές Χρηματοδότησης – Κυβερνησιμότητα, Λογοδοσία, Αποδοτικότητα και Αποτελεσματικότητα – Διαμόρφωση Ταυτότητας και Εικόνας Σύγχρονων Πόλεων.
H ΟΤΑ ΕΧΡΟ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ:
• Στους 332 Δήμους
• Στις 13 περιφέρειες
• Στα Νομικά πρόσωπα και στις Εταιρείες που διαχειρίζονται ή μετέχουν οι παραπάνω
• Στις 7 αποκεντρωμένες διοικήσεις
• Στους Φορείς του Δημόσιου Τομέα
• Σε θεσμικά όργανα
• Στις ιδιωτικές επιχειρήσεις που συνεργάζονται, προμηθεύουν, συμβουλεύουν και υποστηρίζουν τους ΟΤΑ
• Σε στελέχη του Τραπεζικού και Ασφαλιστικού Κλάδου
