Η ΤΡ είχε δυστυχώς εγκαίρως κρούσει το καμπανάκι του κινδύνου, με 2 αποκαλυπτικά πρωτοσέλιδα. Ένα τον περασμένο Μάιο με τίτλο «Στεγνώνει η χώρα» και ένα τον περασμένο Ιούλιο με τίτλο «Στάχτη το 37% των δασών της Αττικής».
Στα δυο φύλλα μας, φιλοξενήθηκαν εκτενή ρεπορτάζ και αποκαλυπτικές έρευνες που ως σκοπό είχαν να επισημάνουν τους κινδύνους της παρατεταμένης ξηρασίας αλλά και την απουσία οποιουδήποτε περιθωρίου απώλειας έστω και ενός φύλλου, από τα δέντρα της Αττικής.
Οι συνέπειες της ξηρασίας
Αναφερόμενος στις δυσμενείς επιπτώσεις τις παρατεταμένης ξηρασίας, ο Δημήτρης Εμμανουλούδης, καθηγητής Διευθέτησης Ορεινών Υδάτων, διευθυντής Πανεπιστημιακής Έδρας Unesco, Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, έγραφε στην εφημερίδα μας κατά λέξη στο φύλλο 104:
«Δεν υπάρχει κανείς άλλος χαρακτηρισμένος φυσικός κίνδυνος, ο οποίος να έχει τόσο μεγάλο εύρος επιπτώσεων σε αριθμό. Εάν τις πάρουμε μια – μια έχουμε: α) Πολύ σημαντική αύξηση του κινδύνου Δασικών Πυρκαγιών, επειδή αυξάνεται η ευφλεκτότητα της βλάστησης (Δένδρων αλλά και θάμνων, όπως και χορτολιβαδικών εκτάσεων). Ήδη τη στιγμή αυτή, παρ’ ότι βρισκόμαστε ακόμη στην Άνοιξη υπάρχουν ξερά χόρτα μέσα στις Δασικές εκτάσεις. Η ξερή βλάστηση ως νεκρό υλικό που είναι, έχει μηδενική υγρασία, άρα έχει την ίδια υγρασία με ένα φύλλο χαρτί, δηλαδή ίδια υγρασία μ’ ένα προσάναμμα».
H καταστροφή πριν από την καταστροφή
Στο φύλλο 114, μόλις τον περασμένο Ιούλιο, η ΤΡ φιλοξένησε άρθρο του Διονύσιου Καλύβα, Καθηγητή Αξιολόγησης Γαιών, GIS & Χωρικής Ανάλυσης, Ερευνητική Μονάδα GIS ΓΠΑ, Δ/ντής Τομέα Εδαφολογίας και Γεωργικής Χημείας, Τμήμα Αξιοποίησης Φυσικών Πόρων Γεωργικής Μηχανικής Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ο οποίος παρουσίασε μια επεξεργασία της Ερευνητικής Μονάδας Γεωγραφικών Πληροφοριακών Συστημάτων (GIS) του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, αναφορικά με τις δασικές πυρκαγιές στο λεκανοπέδιο από το 2017 έως και τον περασμένο μήνα.
Λίγες μέρες πριν από τη νέα καταστροφή του Αυγούστου, ο κος Καλύβας έγραφε κατά λέξη:
«Η Αττική έχει επηρεαστεί σημαντικά από δασικές πυρκαγιές τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα την καταστροφή ενός μεγάλου ποσοστού των δασών της. Από το 2017 έως τον Ιούλιο του 2024, έχουν καεί συνολικά 556.000 στρέμματα γης, εκ των οποίων το μεγαλύτερο ποσοστό αφορά δασικές εκτάσεις. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα δεδομένα του Copernicus, το 2015 οι δασικές εκτάσεις αποτελούσαν το 26,2% της ηπειρωτικής Περιφέρειας Αττικής, καλύπτοντας 766.160 στρέμματα. Μέχρι και το πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου του 2024, 284.230 στρέμματα από αυτά, δηλαδή το 37%, έγιναν στάχτη».
«Αυτά τα αποτελέσματα υποδεικνύουν τη σοβαρότητα της επίδρασης των πυρκαγιών στο οικοσύστημα της περιοχής. Οι καμένες εκτάσεις στις κατηγορίες μέσης-υψηλής και υψηλής δριμύτητας είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές, καθώς υποδηλώνουν βαθιές και εκτεταμένες ζημιές στο φυσικό περιβάλλον.
Η υψηλή δριμύτητα σημαίνει ότι η βλάστηση και το έδαφος έχουν υποστεί σοβαρές αλλαγές, καθιστώντας την φυσική αναβλάστηση και αποκατάσταση του οικοσυστήματος εξαιρετικά δύσκολη. Η ανάλυση αυτών των δεδομένων είναι κρίσιμη για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή στρατηγικών αποκατάστασης των πληγεισών περιοχών.
Μέσω αυτής της μελέτης, οι επιστήμονες μπορούν να εντοπίσουν τις περιοχές που χρειάζονται άμεση παρέμβαση και να προτείνουν κατάλληλες μεθόδους για την αποκατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος, λαμβάνοντας υπόψη τη δριμύτητα των ζημιών που προκάλεσαν οι πυρκαγιές.
Η συνεχής καταστροφή των δασικών εκτάσεων στην Αττική επισημαίνει την ανάγκη για ενίσχυση των μέτρων πρόληψης και καταστολής των πυρκαγιών. Η διαχείριση των δασών, η βελτίωση των υποδομών και η εκπαίδευση του πληθυσμού αποτελούν βασικές στρατηγικές για την αντιμετώπιση του φαινομένου. Επιπλέον, η αποκατάσταση των καμένων εκτάσεων και η διατήρηση της βιοποικιλότητας είναι κρίσιμες για τη μακροπρόθεσμη ανθεκτικότητα του περιβάλλοντος της περιοχής», κατέληγε στο κείμενο του ο καθηγητής.
Το ρεπορτάζ δυστυχώς… συνεχίζεται
Το ρεπορτάζ μας δυστυχώς συνεχίζεται καθώς τα δάση μας εξακολουθούν να χάνονται.
Ευθύνη και υποχρέωση δική μας είναι να δίνουμε το λόγο σε όλους, στη σωστή χρονική στιγμή προκειμένου να ενημερώνονται εγκαίρως οι αναγνώστες μας για τις συνθήκες και τους κινδύνους.
Ευθύνη της πολιτείας είναι διαχρονικά να αξιοποιεί όλα τα δεδομένα (ρεπορτάζ, έρευνες, μελέτες, στοιχεία, καταγγελίες, προειδοποιήσεις) και μέσα από οργανωμένα και σωστά συγκροτημένα σχέδια να αποτρέπει νέες καταστροφές και θλιβερούς απολογισμούς.