Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
του Κωνσταντίνου Μπούρα
Ο ηθοποιός και εικαστικός καλλιτέχνης Σόλων Τσούνης συνάντησε τον Κωνσταντίνο Μπούρα με αφορμή την έκθεση «Η Αποκατάσταση της Αισιοδοξίας», η οποία παρουσιάζεται από τις 26 Σεπτεμβρίου έως τις 3 Νοεμβρίου στην Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων και στην οποία συμμετέχει με ένα του έργο.
Είδα τη συμμετοχή σας στη συλλογική έκθεση για τη Δημοκρατία με τίτλο «Η Αποκατάσταση της Αισιοδοξίας», που λαμβάνει χώρα στην Πινακοθήκη του Δήμου της Αθήνας και πραγματικά εντυπωσιάστηκα για τις πολύπλευρες καλλιτεχνικές επιδόσεις σας. Τι συμβολίζει αυτό σας το έργο;
Το έργο λέγεται «Θα σε φυλάγω». Όσον αφορά την έκθεση είναι επετειακή για τα 80 χρόνια από το τέλος τής Κατοχής και για τα 50 χρόνια από το τέλος τής Δικτατορίας. Η θεματική σχετίζεται με την αποκατάσταση της Ελευθερίας.
Ο διάλογος – κατά τη γνώμη σας – είναι αναπόσπαστο συστατικό στοιχείο τής Δημοκρατίας;
Είναι το βασικό στοιχείο τής Δημοκρατίας κι αυτό ακριβώς έχω αποτυπώσει στο έργο μου. Ουσιαστικά πρόκειται για έναν νοητό διάλογο μεταξύ τής Κωσταντίας και του Σόλωνα, δηλαδή τής γιαγιάς μου και του παππού μου. Ξεκινώντας από ένα οικογενειακό κειμήλιο, ένα γράμμα που στέλνει ο παππούς μέσα από το στρατιωτικό νοσοκομείο «Αχίλλειον» στο Λουτράκι, λίγο μετά την επέμβαση ακρωτηριασμού τού ποδιού του κατά τη διάρκεια τού πολέμου το 1940 στα Ελληνοαλβανικά σύνορα. Το έργο μου συνιστά νοητή απάντηση τής γιαγιάς στο γράμμα τού παππού, αλλά και μια δήλωση ζωής τής γυναίκας αυτής προς τον άνδρα της, στον οποίο αφοσιώθηκε μέχρι το τέλος τής ζωής του. Από τεχνικής πλευράς είναι μολύβι σε χαρτί.
Ηθοποιός και ζωγράφος. Πως συστήνεστε; Ποια ιδιότητα κυριαρχεί; Ποιο από τα δύο προέκυψε πρώτο; Η ζωγραφική ή η υποκριτική; Η εικαστική αντίληψη τού κόσμου υποθέτω…
Με τη ζωγραφική γεννήθηκα. Η υποκριτική προέκυψε στα 23 μου χρόνια. Αλλά έχω σπουδάσει και φωτογραφία, γραφιστική και τώρα σπουδάζω κεραμική. Οπότε αυτοχαρακτηρίζομαι ένας ελεύθερος καλλιτέχνης που εκφράζεται μέσα από διάφορες τέχνες. Η τέχνη που με βιοπορίζει είναι η υποκριτική.
Τι θα συμβουλεύατε σήμερα στους νέους που αναζητούν επαγγελματικό προσανατολισμό; Να ακολουθήσουν τα ταλέντα και τις κλίσεις τους ή να διαλέξουν κάτι περισσότερο τεχνοκρατικό;
Αυτό που θα τους συμβούλευα είναι να ακολουθήσουν το ένστικτό τους έχοντας όμως υπ’ όψιν ότι στην Ελλάδα τού σήμερα τα ελεύθερα επαγγέλματα – και πόσω μάλλον τα καλλιτεχνικά – δεν είναι εύκολα βιοπορίσιμα.
Περνάει κρίση η Τέχνη σήμερα εξαιτίας της Τεχνολογίας;
Κατά τη γνώμη μου, η κρίση που περνάει η Τέχνη – πάλι θα μιλήσω για την Ελλάδα – είναι οικονομικής φύσεως. Η Τέχνη – καλώς ή κακώς – για να γίνει χρειάζεται χρήματα. Και η οικονομική κρίση που περνάει η χώρα τα τελευταία χρόνια δεν ευνοεί τις τέχνες. Όσον αφορά την τεχνολογία, στην Τέχνη είμαστε ελεύθεροι να χρησιμοποιούμε όποιον τρόπον έκφρασης θέλουμε.
Το Διαδίκτυο μάς βοηθάει στην ανταλλαγή ιδεών και στην προβολή των πολιτιστικών μας δράσεων ή είναι εθιστική παγίδα;
Σίγουρα βοηθάει, είναι το πιο δυνατό πλέον μέσον διαφήμισης της δουλειάς του κάθε καλλιτέχνη. Συγχρόνως όμως μπορεί να γίνει και μια εθιστική παγίδα για όλους τους ανθρώπους.
Ποια τα σχέδιά σας για το μέλλον; Ρόλοι που θα θέλατε να ερμηνεύσετε; Θέματα που θα θέλατε να ζωγραφίσετε; Το όραμά σας για τον κόσμο ποιο είναι;
Τα σχέδιά μου είναι να ζωγραφίσω αρκετά φέτος έτσι ώστε να κάνω μια ατομική έκθεση. Θεματικά με ενδιαφέρει ο κοινωνικός σχολιασμός με κέντρο τον άνθρωπο. Θέλω να συνεχίσω την σπουδή μου πάνω στην κεραμική. Στον τομέα τής υποκριτικής οι ρόλοι είναι τόσοι πολλοί που θα μιλάγαμε ώρες.
Ο καλλιτέχνης για να είναι καλαίσθητος πρέπει να είναι και ηθικός, έντιμος, ευγενής, κοινωνικά σωστός, πολιτικά ορθός;
Πρέπει να είναι όλα αυτά, εφ’ όσον τα κλείσουμε σε εισαγωγικά. Είναι πολύ υποκειμενική έννοια η ηθική. Παρ’ όλα αυτά η κοινωνική ηθική μπορεί να φανερωθεί χωρίς εισαγωγικά.
Νιώθετε πικραμένος ή τυχερός από την μέχρι τώρα καριέρα σας; «Η Κόλαση είναι οι άλλοι», όπως έλεγε ο Σαρτρ στη «Ναυτία» του, ή μήπως το αντίθετο;
Δεν θέλω να είμαι αχάριστος. Στα δύσκολα χρόνια που έχουμε περάσει σαν χώρα είχα πάντα δουλειά. Οπότε από μόνο του αυτό με κάνει να νιώθω ευχαριστημένος.
Θα μεταναστεύατε εκτός Ελλάδος; Θα γινόσασταν – εύκολα ή δύσκολα «πολιτιστικός μετανάστης»; Κι εάν ναι, γιατί; Αν όχι, γιατί;
Ναι, θα γινόμουν. Αν και μου αρέσει που ζω στην Ελλάδα, ποτέ δεν ξέρεις πώς μπορεί να τα φέρει η ζωή. Προς το παρόν δεν έχω σκοπό.
Σας ευχαριστώ πολύ για την εποικοδομητική συνομιλία μας.
Ευχαριστώ πολύ για την όμορφη κουβέντα που είχαμε.
«Η Αποκατάσταση της Αισιοδοξίας», Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων
26 Σεπτεμβρίου – 3 Νοεμβρίου 2024
Ο Δήμος Αθηναίων παρουσιάζει την έκθεση «Η Αποκατάσταση της Αισιοδοξίας», σε επιμέλεια Βικτώριας Ζυγούρου, Κώστα Νικάκη και Στέιση Βεντούρα.
Η έκθεση, που υλοποιείται από τον Οργανισμό Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ), εντάσσεται στο πλαίσιο των επετειακών εκδηλώσεων του Δήμου Αθηναίων «1974 & 1944: Η Αθήνα γιορτάζει την Ελευθερία της», για τα 80 χρόνια από την απελευθέρωση της Αθήνας και 50 χρόνια από τη Μεταπολίτευση.
Το σκεπτικό της έκθεσης διαπνέεται από το δίπολο δημοκρατία/διάλογος και προτείνει μια μεταμοντέρνα θέαση θέτοντας ερωτήματα, προκαλώντας έντονα συναισθήματα και ανακαλώντας εμπειρίες και βιώματα.
Με κύριο κορμό τα έργα των μονίμων συλλογών, οι επιμελητές εντάσσουν στην έκθεση καλλιτέχνες με σύγχρονες εικαστικές προτάσεις σε μία προσπάθεια να προσδώσουν μια διαφορετική αίσθηση στη θεματική της.
Έργα ζωγραφικής, χαρακτικής, γλυπτικής, σχέδια και κατασκευές αντανακλούν τη σύγχρονη ιστορία και φέρνουν στο φως έννοιες που την έχουν διαμορφώσει.
Οι «Αρχόντισσες» του Τάσσου, αξέχαστες μορφές και αναμνήσεις της βιωμένης ιστορίας που υπηρέτησε ενεργά. Ένα σπάνιο χαρακτικό της Βάσως Κατράκη, που μέσα από την τέχνη της υπηρέτησε τους ιδεολογικούς στόχους και τα κοινωνικά αιτήματα της εποχής της με εργαλείο την αμεσότητα της εξπρεσιονιστικής τραχύτητας.
Τεκμήρια βίας, αντοχής, εγκαρτέρησης αλλά συνάμα και σύμβολα αισιοδοξίας και αντίστασης στη σκληρότητα και την απανθρωπιά εκείνης της περιόδου, τα 25 ζωγραφισμένα βότσαλα και 5 σχέδια από την εξορία της στη Γυάρο (1967), δάνεια από την ιδιωτική συλλογή του Σπύρου Κατράκη .
Στα κάρβουνα της Άννας Κινδύνη, συνυπάρχουν οι φριχτές μνήμες του πολέμου, της κατοχής και της εξαθλίωσης.
Ο «Έφηβος» του Χρήστου Καπράλου, μεταβάλλεται σε καθολικό σύμβολο αντίστασης και αισιοδοξίας.
Ο Γιώργος Βακιρτζής στις «Ειρωνείες και επικλήσεις» ασκεί κριτική και καταγράφει με εξπρεσιονιστικό ιδίωμα τις κοινωνικές και πολιτικές συγκυρίες της εποχής αλλά και την ελπίδα της αντίστασης.
Στο σχέδιο του Δημήτρη Μεγαλίδη, αποδίδονται τα δεινά της κατοχής.
Οι ξυλογραφίες του Λάμπρου Ορφανού στο βιβλίο «Η μεγάλη νύχτα» του 1945, προκαλούν αισθήματα ελευθερίας και αισιοδοξίας.
Οι αρχέτυπες μορφές στα «Προσωπεία» της Δήμητρας Σιατερλή θέτουν αγωνιώδεις εκφραστικές αναζητήσεις και υπαρξιακά ερωτήματα.
Δύο έργα της Ρίκας Πανά αντανάκλαση της ανθρώπινης ερημιάς, όπως η ίδια τη βίωσε μέσα στα χρόνια της χούντας.
Τα σχέδια με πενάκι των Μίνου Αργυράκη και Δανιήλ Παναγόπουλου αντικατοπτρίζουν την αισιόδοξη πλευρά ενώ η «Υπόσχεση» της Εύας Μελά συμβολίζει την ανάγκη για δημοκρατία και ελευθερία όλων των λαών.
Το έργο του Πάνου Σαραφιανού, έκφραση του ανθρώπινου δράματος, αλλά και της εξέγερσης που εμπεριέχει τον σπόρο της λύτρωσης.
Στη «Μνήμη του ‘73», η Αλίκη Σκουλικίδη καταθέτει με σεμνότητα, σεβασμό και ευαισθησία την σπασμένη καγκελόπορτα του Πολυτεχνείου.
Στα έργα των Θεοφιλακτόπουλου, Μαρκίδη και Καραπάνου η ανθρώπινη μορφή γίνεται διαπραγμάτευση καταστάσεων και κοινωνικών προβληματισμών, ενώ η κόκκινη φιγούρα του Φασιανού μας οδηγεί σε ονειρικές περιπλανήσεις και αισιόδοξες διαδρομές.
Οι 18 συμμετέχοντες καλλιτέχνες, που ως αναδυόμενοι εκθέτες προσεγγίζουν με τον δικό τους σύγχρονο εικαστικό λόγο τη θεματική, είναι οι:
Γεωργίου Αλέξανδρος/ Δημητροπούλου Μάρθα/ Σαββοπούλου Κατίνα (B612)/ Σδούκου Ιφιγένεια/ Κανόγλου Νίκος/ Κουμαντάκη Δήμητρα/ Κουταβά Έφη/ Μπάλος Γεώργιος/ Παπαδοπούλου Θεοδοσία/ Παπακωνσταντίνου Νίνα/ Πέτρου Πέτρος & Στέλλα Χατζηπαναγιώτου (BODARCH)/ Ποντικάκης Μάνος/ Πυρομάλλης Νικόλας/ Σκλαβενίτης Νίκος/ Σταυροπούλου Ματίνα/ Τσούνης Σόλων/ Χανδρινού Θεοδώρα.
Την έκθεση θα συνοδεύει πρωτότυπη μουσική σύνθεση που έγραψε η μουσικός Μαρκέλλα Σκούρτη.