By 
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
του Κίμωνα Λογοθέτη, Σύμβουλου διαχείρισης κυκλοφορίας και οδικής ασφάλειας
Ποιοι δρόμοι «φρακάρουν» συχνότερα; Ποιες ώρες της ημέρας είναι απαγορευτικές για τα ΙΧ; Ποιοι μήνες του έτους είναι οι πιο «δύσκολοι» για τους οδηγούς;
Το τελευταίο διάστημα, η κίνηση στους δρόμους σημειώνει προοδευτική αύξηση, δυσχεραίνοντας την καθημερινή μετακίνηση των πολιτών. Η εξήγηση σε αυτό το άκρως ενοχλητικό φαινόμενο είναι πολυμερής, με πρώτο και βασικό αίτιο τη ραγδαία αύξηση των Ι.Χ. αυτοκινήτων, ειδικότερα μετά την περίοδο της πανδημίας, καθώς τα οχήματα έχουν κατακλύσει τους ελληνικούς δρόμους.
Είναι εμφανέστατο ότι, τόσο οι κεντρικοί δρόμοι, όσο και οι δημοτικοί, ξεχειλίζουν από αυτοκίνητα που βρίσκονται είτε σε κίνηση είτε είναι σταθμευμένα. Σημειώνεται ότι ο αριθμός των οχημάτων που βρίσκονται στο λεκανοπέδιο ξεπερνούν τα δυόμιση εκατομμύρια, ενώ η ανάγκη των μετακινήσεων αυξάνεται σημαντικά από τον Μάιο και μέχρι και τον Οκτώβριο, διάστημα το οποίο θεωρείται ως η καρδιά της τουριστικής περιόδου.
Από την άλλη πλευρά, ξεκάθαρα, οι Αθηναίοι αγαπούν το συγκεκριμένο μέσο και το προτιμούν για τις μετακινήσεις τους, καθώς ακόμη δεν έχει αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη του επιβατικού κοινού στα λεωφορεία. Ευτυχώς, την κατάσταση σώζουν τα μέσα σταθερής τροχιάς, καθώς και τα ταξί. Αξίζει να σημειωθεί πως ο υφιστάμενος στόλος των οχημάτων που εκτελούν μαζικές μεταφορές είναι γερασμένος, με τα λεωφορεία να έχουν υπερβεί κατά πολύ το όριο ζωής τους, και αρκετά από αυτά να μην είναι αντιρρυπαντικής τεχνολογίας, ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζουν ακόμη και βλάβες στο αμάξωμα που διακρίνονται από το επιβατικό κοινό και πολλές φορές καθιστούν επίφοβη τη μεταφορά των πολιτών.
Νέα ηλεκτροκίνητα λεωφορεία
Το καλό νέο είναι ότι πρόσφατα, έφτασαν στο λιμάνι του Πειραιά τα πρώτα ηλεκτροκίνητα αστικά λεωφορεία και το επόμενο χρονικό διάστημα θα τα δούμε στους δρόμους. Επομένως, σε συνδυασμό με την τοποθέτηση των καμερών στους λεωφορειόδρομους, πρόκειται να αναβαθμιστούν σημαντικά και οι αστικές οδικές συγκοινωνίες και αναμένεται το επιβατικό κοινό να επανακτήσει την εμπιστοσύνη του στο λεωφορείο.
Άλλη μια σημαντική αιτία για την ραγδαία αύξηση της κυκλοφορίας, είναι πως οι κεντρικές οδικές αρτηρίες έχουν αυξημένη ζήτηση και μάλιστα πολύ περισσότερη από την κυκλοφοριακή τους ικανότητα. Την ίδια στιγμή, στους περισσότερους κεντρικούς δρόμους η δεξιά λωρίδα χρησιμοποιείται σε μόνιμη βάση για στάθμευση, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Αχαρνών, την Πατησίων, την Αριστοτέλους, καθώς και την Ελευθερίου Βενιζέλου στην Καλλιθέα. Παράλληλα, αξίζει να αναφερθεί ότι η Αθήνα δεν διαθέτει χώρο στάθμευσης για τα τουριστικά λεωφορεία και μάλιστα, το τελευταίο διάστημα έχουν οριοθετηθεί θέσεις στάθμευσης για τα τουριστικά λεωφορεία επί των οδοστρωμάτων τις Λεωφόρου Συγγρού, της Αμαλίας και της Υμηττού. Όλα τα παραπάνω έχουν σαν αποτέλεσμα να μειώνεται σημαντικά η διατομή των λωρίδων και επομένως και η κυκλοφοριακή ικανότητα των κεντρικών οδικών αξόνων.
Οι δρόμοι με το μεγαλύτερο πρόβλημα
Όσον αφορά την καθημερινότητα, οι δρόμοι με τη μεγαλύτερη επιβάρυνση είναι η Λεωφόρος Αθηνών που παρουσιάζει κυκλοφοριακή συμφόρηση από νωρίς το πρωί, στο τμήμα της από το Χαϊδάρι μέχρι και τα διυλιστήρια του Σκαραμαγκά στο ρεύμα προς Κόρινθο. Ο Κηφισός που παρουσιάζει συμφόρηση, συνήθως από την Λεωφόρο Αθηνών και μέχρι την Αττική Οδό και στα δύο ρεύματα κυκλοφορίας, η Λεωφόρος Σχιστού στο ρεύμα της προς Αθηνών, η περιφερειακή Αιγάλεω, η Βάρης Κορωπίου, από την παραλιακή λεωφόρο μέχρι και τη στρατιωτική σχολή Ευελπίδων, η Αλίμου – Κατεχάκη, από την πλατεία Ηλιούπολης μέχρι και τον Καρέα και φυσικά η Κηφισίας και η Μεσογείων, όπου η συμφόρηση διαφοροποιείται ανάλογα με την ώρα. Πιο συγκεκριμένα, η Κηφισίας παρουσιάζει συμφόρηση τις πρωινές ώρες αιχμής, από το Χαλάνδρι μέχρι και το Ψυχικό, ενώ η Μεσογείων έχει προβλήματα από το νομισματοκοπείο και μέχρι το νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν. Αντίθετα, το μεσημέρι η συμφόρηση είναι από το κέντρο και προς τα βόρεια του νομού αντίστοιχα.
Όσον αφορά το κέντρο της Αθήνας, η κατάσταση διαφοροποιείται, υπάρχει σαφέστατα βελτίωση με το περιοριστικό μετρό του δακτυλίου, το οποίο όμως είναι αναχρονισμένο και χρειάζεται άμεσα επικαιροποίηση, λαμβάνοντας υπόψιν περισσότερα περιβαντολλογικά κριτήρια.
Ο πιο δύσκολος δρόμος είναι σαφέστατα η βασιλέως Κωσταντίνου, η οποία παρουσιάζει συμφόρηση, ακόμη και εκτός των ωρών αιχμής σε όλο της το μήκος, από το Παναθηναϊκό Στάδιο μέχρι και την Εθνική Πινακοθήκη, και στα δύο ρεύματα κυκλοφορίας.
Ειδικότερα, στο ρεύμα προς Καλλιρρόης, όπου στενεύει σημαντικά ο δρόμος λόγω των γραμμών του τραμ, στην αρχή της Αρδηττού. Οι πρωινές ώρες αιχμής υπολογίζονται από τις 08:30 έως και τις 09:30, ενώ οι μεσημεριανές ώρες αιχμής υπολογίζονται από τις 15:00 μέχρι και τις 17:30.
Οι πιο «δύσκολες» ώρες
Η πιο δύσκολη ώρα είναι το διάστημα μεταξύ 08:00 και 08:30, όπου υπάρχει ο απόλυτος συντονισμός, καθώς προστίθεται στην κυκλοφορία και τα σχολικά λεωφορεία, αλλά και οι γονείς που μεταφέρουν τα παιδιά τους στο σχολείο, καθώς το κουδούνι χτυπάει ταυτόχρονα στις 8:15 σε όλη την Αττική. Η κυκλοφοριακή κατάσταση γίνεται πολύ πιο δύσκολη, όταν βρίσκονται σε εξέλιξη καιρικά φαινόμενα, όπως έντονες βροχοπτώσεις ή αν υπάρχουν απεργιακές κινητοποιήσεις και κυκλοφοριακές ρυθμίσεις στο κέντρο της Αθήνας.
Σε αυτές τις περιπτώσεις επιβαρύνεται πολύ περισσότερο το περιφερειακό δίκτυο, δηλαδή ο Κηφισός, η Μιχαλακοπούλου και η Κατεχάκη. Παράλληλα όμως, έχουμε πολύ μεγάλες καθυστερήσεις και στο ανοδικό ρεύμα της Συγγρού, στην πλατεία Καραϊσκάκη και στην Πειραιώς, με κατεύθυνση προς Ομόνοια.
Επειδή είναι δεδομένο πως η μητροπολιτική ανάπτυξη της Αττικής, σε συνδυασμό με την τουριστική ανάπτυξη, αναμένεται να επιφέρει ακόμη μεγαλύτερη αύξηση των μετακινήσεων καθώς, παράλληλα με τις μετακινήσεις των επισκεπτών – τουριστών, αυξάνονται και οι ανάγκες της εφοδιαστικής αλυσίδας. Επομένως, άμεσα θα πρέπει να αναζητηθούν και να εφαρμοστούν λύσεις από όλους τους συναρμόδιους φορείς, που είναι το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, το Υπουργείο Τουρισμού, η Τροχαία, οι Περιφέρειες και οι Δήμοι.
Ο νέος Κ.Ο.Κ και ο παράγοντας… smartphone
Τα τεχνικά μέσα καταγραφής τροχαίων παραβάσεων αναμένεται να βελτιώσουν σημαντικά την κατάσταση, καθώς θα περιορίζουν σημαντικά τις παραβάσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, με αποτέλεσμα να υπάρχουν λιγότερα τροχαία ατυχήματα και να αποτραπούν οι παραβατικές συμπεριφορές που επιβαρύνουν την κίνηση, όπως και την άσκοπη χρήση της λωρίδας έκτακτης ανάγκης στον Κηφισό. Ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και τη μείωση του ορίου ταχύτητας σε 30 km εντός κατοικημένων περιοχών, κάτι το οποίο για να εφαρμοστεί, καθιστά απαραίτητη τη χρήση των τεχνικών μέσων, αλλιώς θα παραμείνει μόνο ως νομοθετική παρέμβαση, χωρίς να έχει ουσιαστική εφαρμογή. Ο νέος Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας θα βρίσκεται σε «σύμπνοια» με το νέο Ποινικό Κώδικα, σύμφωνα με τον οποίο έχουν αυστηροποιηθεί οι ποινές.
Όλα τα παραπάνω βέβαια θα έχουν αποτέλεσμα αν αυξηθεί ακόμη περισσότερο η ένταση των ελέγχων από την Ελληνική Αστυνομία, συμπεριλαμβανομένης και της απομάκρυνσης των παραβατικών οχημάτων που αποτελούν μια μεγάλη πληγή, τόσο για την κίνηση όσο και για την ασφάλεια της κυκλοφορίας. Είναι σημαντικό να αναφέρω, ότι μετά την περίοδο της πανδημίας, πέρα από τα καινούργια αυτοκίνητα, μπήκαν στην κυκλοφορία και αρκετά αυτοκίνητα τα οποία δεν πληρούν τις προϋποθέσεις οδικής ασφάλειας, αυτοκίνητα που αγοράστηκαν σε πολύ χαμηλή τιμή και είναι εντελώς ακατάλληλα για να κινούνται. Σχεδόν καθημερινά, παρατηρούμε στους δρόμους υπερφορτωμένα οχήματα με αυξημένες εκπομπές ρύπων, με ακατάλληλα λάστιχα και με εμφάνιση ζημιών στο βασικό τους εξοπλισμό όπως σπασμένα φώτα και έλλειψη καθρεφτών, τα οποία κυκλοφορούν ακόμα και τους πιο κεντρικούς δρόμους.
Από την άλλη πλευρά, οι μεγάλες καθυστερήσεις επηρεάζουν σημαντικά τα νεύρα των οδηγών, με αποτέλεσμα η συμπεριφορά τους να γίνεται πιο επιθετική και η οδήγηση πιο επικίνδυνη. Την ίδια στιγμή, αυξάνεται σημαντικά και η χρήση του κινητού όχι μόνο για ομιλία αλλά για ακόμη πιο επικίνδυνες περιπτώσεις όπως η χρήση Social Media και η αναπαραγωγή και παρακολούθηση βίντεο μέσω των smartphones. Το ζήτημα της κίνησης αποτελεί μείζον θέμα και το πρόβλημα θα είναι πολύ πιο έντονο από τον Μάιο και μετά, όπου πρέπει να παρθούν σημαντικά και άμεσα μέτρα για τη διαχείριση της κυκλοφορίας.
