Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press
Συνέντευξη τη Μάρθα Λεκκάκου
Ο πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας, Λεωνίδας Χριστόπουλος, μιλά στην TODAY PRESS για το έργο του ΕΚΟΜΕ και τον σχεδιασμό του για το επόμενο διάστημα.
Μας εξηγείτε συνοπτικά τι είναι το ΕΚΟΜΕ και ποιο το έργο του;
Το Εθνικό Κέντρο Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας είναι μία ανώνυμη εταιρεία του δημοσίου η οποία δημιουργήθηκε με τρεις βασικούς στόχους:
1) Να στηρίξει με χρηματοδοτικά εργαλεία όλο τον οπτικοακουστικό τομέα, δηλαδή κινηματογράφο, τηλεόραση, animation, video games.
2) Να δημιουργήσει ένα αποθετήριο για να διασώσει και να στηρίξει την οπτικοακουστική κληρονομιά της χώρας, δηλαδή οτιδήποτε έχει βγει στον ειδικό οπτικοακουστικό τομέα, να μπορεί να ψηφιοποιηθεί και να διασωθεί.
3) Να προωθήσει οπτικοακουστική εκπαίδευση, δηλαδή το πώς ο κινηματογράφος, η τηλεόραση και όλες οι σύγχρονες μορφές του animation θα δώσουν ώθηση στον ψηφιακό και οπτικοακουστικό πειραματισμό των νέων, αλλά και άλλων γενιών στην Ελλάδα. Πρόκειται για έναν τομέα που η ΕΕ έχει σε πολύ υψηλή προτεραιότητα.
Το ΕΚΟΜΕ έχει λειτουργήσει όλα τα τελευταία χρόνια με το γνωστό χρηματοδοτικό εργαλείο, το Cash Rebate, δηλαδή την επιστροφή επένδυσης κατά 40% σε όλες τις παραγωγές, είτε μεγάλες, διεθνείς που έρχονται στην Ελλάδα, είτε παραγωγές που γίνονται στην Ελλάδα, εφόσον πληρούν κάποια ποσοτικά κριτήρια. Με το που τελειώσει η παραγωγή, λαμβάνει πίσω από το ελληνικό κράτος το 40% της επένδυσης που δαπάνησε στη χώρα μας.
– Δώστε μας παραδείγματα
Βεβαίως, π.χ. όλες οι ξένες παραγωγές που έγιναν π.χ. στο Netflix, όπως το Glass Onion, το Tringle of Sadness, που γυρίστηκε στην Εύβοια, η πρόσφατη ταινία που έγινε για τη ζωή της Μαρίας Κάλλας, στην Ηλεία, το «Μαρία», η ζωή του Λέοναρντ Κοέν στην Ύδρα, αλλά και όλες οι σειρές, οι τηλεοπτικές παραγωγές που γίνονται όλο το τελευταίο διάστημα στην τηλεόραση, στη δημόσια και ιδιωτική.
– Η επιστροφή 40% ισχύει για τα πάντα;
Ισχύει για όλους, όπως και για το animation. Δηλαδή για μεγάλα animation, που είναι και πιο ακριβά σαν παραγωγές, αλλά και το digital game, που αυτή τη στιγμή είναι ίσως η μεγαλύτερη αγορά διεθνώς στα οπτικοακουστικά, τα ψηφιακά παιχνίδια που παίζουμε στο κινητό μας, που παίζουμε στον υπολογιστή μας. Όλα τα προαναφερόμενα μπορούν να λάβουν πίσω, εφόσον δαπανήσουν στην Ελλάδα, το 40% της επένδυσης τους.
– Τι έχει χρηματοδοτήσει το ΕΚΟΜΕ έως σήμερα;
Το ΕΚΟΜΕ από το 2019 μέχρι σήμερα έχει πληρώσει 124 εκατομμύρια για 203 παραγωγές οι οποίες έχουν κάνει δαπάνες στη χώρα περί τα 340 εκατομμύρια. Και βέβαια υπάρχουν και τα οφέλη τα έμμεσα, τα οποία είναι τα έσοδα από την τουριστική προβολή των περιοχών που αναδεικνύονται, γιατί ο κινηματογραφικός τουρισμός πια είναι το πιο σημαντικό είδος προβολής και προώθησης μιας χώρας. Αυτή τη στιγμή έχουμε έργα, τα οποία ήδη υλοποιούνται και κάποια στιγμή θα αποπληρωθούν, της τάξης των 90 εκατομμυρίων, με επιλέξιμες δαπάνες για τη χώρα 223 εκατομμύρια, δηλαδή καθαρές επενδύσεις…
– Ξένες ή ελληνικές οι περισσότερες παραγωγές που χρηματοδοτούνται;
Η μεγάλη πλειοψηφία των προϋπολογισμών αφορά σε διεθνείς παραγωγές. Γύρω στα 77 εκατομμύρια σε ξένες και γύρω στα 46 σε καθαρά εγχώριες. Και βέβαια υπάρχουν και πάρα πολλά projects τα οποία είναι ήδη σε διαδικασία αξιολόγησης, έχουν κάνει αίτηση μέχρι τη στιγμή που έκλεισε το Cash Rebate στις 10/05 για να φτιάξουμε το καινούριο που ψηφίστηκε πρόσφατα.
– Δηλαδή η Ελλάδα έχει ζήτηση ως χώρα γυρισμάτων;
Υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον από το εξωτερικό και από διεθνείς παραγωγές, το είδα και στις Κάννες που πήγα και συνομίλησα με αρκετές από τις εταιρίες παραγωγής, εταιρείες διανομής, ακόμα και τράπεζες, funds, που χρηματοδοτούν διεθνείς παραγωγές.
Υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον να έρθουν στην Ελλάδα για γυρίσματα όπως και μια μεγάλη τάση να φεύγουν από την Αμερική και να έρχονται στην Ευρώπη. Η Ελλάδα θέλουμε να πάρει μεγάλη μερίδα του λέοντος, ώστε να καταστεί αν θέλετε το ευρωπαϊκό κέντρο της οπτικοακουστικής βιομηχανίας της Ευρώπης. Αυτό είναι το μεγάλο όραμα, δηλαδή η Ελλάδα να γίνει ένα οπτικοακουστικό hub της Ευρώπης. Και όχι μόνο στις παραγωγές αλλά και στις υποδομές και στο ανθρώπινο δυναμικό και στα στούντιο και στα post- production studio.
H δεύτερη στόχευση είναι να εξυπηρετήσουμε και τις επονομαζόμενες creative industries, τις δημιουργικές βιομηχανίες που σχετίζονται με τον κινηματογράφο. Το ΕΚΟΜΕ οδεύει προς μια τέτοια κατεύθυνση, άλλωστε αυτός είναι και ο προσανατολισμός της πρόσφατης νομοθετικής πρωτοβουλίας του Υπουργείου Πολιτισμού για τη δημιουργική Ελλάδα.
– Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για συγκεκριμένες πόλεις της Ελλάδας που θα μπορούσαν να υπηρετήσουν αυτή τη μεγάλη εικόνα που έχουμε μπροστά μας;
Σίγουρα η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη που είναι δυο πόλεις που πρωταγωνιστούν τα τελευταία χρόνια στις οπτικοακουστικές επενδύσεις από το εξωτερικό αλλά και στις εγχώριες. Διότι σε αυτές τις δυο πόλεις υπάρχουν υποδομές και διευκολύνσεις που γίνονται στις παραγωγές. Υπάρχει όμως πλέον μεγάλο ενδιαφέρον και για άλλες περιοχές όπως είναι η Κρήτη, νησιά των Κυκλάδων, η Ήπειρος που έχει και ένα εξαιρετικό film office όπως έχει και η Μακεδονία. Αλλά και στο Ιόνιο βλέπουμε προσέλκυση και τελευταία μπήκε στο κάδρο και η Πελοπόννησος, με τα γυρίσματα για τη ζωή της Μαρία Κάλλας στην Ηλεία.
Θέλω να σημειώσω εδώ ότι μεγάλο στοίχημα για εμένα είναι η ενσωμάτωση της τεχνολογίας -και το λέω και με το «καπέλο» του πρώην Γενικού Γραμματέα Ψηφιακής Διακυβέρνησης, η τεχνολογία αλλάζει τα πάντα, όπως και το entertaining, την ψυχαγωγία. Άρα, μεγάλη πρόκληση για εμένα είναι να δημιουργηθεί μία συγκροτημένη, οπτικοακουστική, σύγχρονη οπτικοακουστική πολιτική στη χώρα, χρηματοδοτικά εργαλεία, προγράμματα κατάρτισης, υποδομές και ένα φιλικό νομοθετικό πλαίσιο για τους επενδυτές και τους ανθρώπους του κινηματογράφου. Στόχος μας να ενσωματώσουμε την τεχνολογία προστατεύοντας τους δημιουργούς αλλά και παίρνοντας ό,τι καλύτερο μπορούμε από την τεχνολογία κάνοντας την Ελλάδα ένα οπτικοακουστικό hub. Είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για εμένα.
– Τους Έλληνες αποφοίτους των σχολών κινηματογράφου, τους οπερατέρ, τους ηχολήπτες θα τους κρατήσουμε στην Ελλάδα; Μπορούμε;
Ναι. Γιατί όσο υπάρχει αυτή η άνθηση στην Ελλάδα δεν υπάρχει κανένας λόγος αυτοί οι άνθρωποι να φεύγουν από την Ελλάδα. Ίσα, ίσα αυτή τη στιγμή δεν βρίσκουμε ανθρώπους για τις παραγωγές. Δεν βρίσκουμε δηλαδή εταιρείες παραγωγής…
Αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με τα στοιχεία από όλα τα έργα τα οποία, είτε έχουν αποπληρωθεί, είτε είναι αυτή τη στιγμή σε υπαγωγή και υλοποιούνται, είτε περιμένουμε να μπουν σε καθεστώς υπαγωγής, υπάρχουν 100.000 θέσεις απασχόλησης, οι οποίες δεν φτάνουν! Ειδικά σε τεχνικό προσωπικό και σε crews υπάρχει μεγάλη ανάγκη. Άρα σε αυτούς τους 100.000 εγώ νομίζω ότι χρειαζόμαστε σχεδόν άλλους τόσους. Και μην ξεχνάμε, πέρα από τον κινηματογράφο και την οπτικοακουστική βιομηχανία όλο αυτό που λέμε δημιουργική βιομηχανία, ακόμα και στην τεχνολογία, αφορά νέους ανθρώπους. Οι νέοι θέλουν να δημιουργήσουν, οι νέοι συνήθως είναι αυτοί που μπαίνουν στη διαδικασία να κάνουν content, να βγουν στο διαδίκτυο, να δημιουργήσουν τέχνη.
– Τέλη Απριλίου ψηφίστηκε ο νέος νόμος που το ΕΚΟΜΕ πηγαίνει στο Υπουργείο Πολιτισμού. Τι σημαίνει αυτό;
Ο νέος φορέας θα είναι ενεργός από τον Οκτώβρη με νέους κανόνες. Έχουμε δημιουργήσει τρία διαφορετικά εργαλεία για πρώτη φορά, ένα ξεχωριστό για την τηλεόραση και τον κινηματογράφο, ένα για το animation και την επαυξημένη πραγματικότητα και ένα για το digital gaming, ωστόσο θα δημιουργήσουμε κι άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία στη συνέχεια.
Στην αποστολή του ο νέος φορέας θα ενσωματώνει ζητήματα τεχνολογίας, κατάρτισης, υποδομών, πολιτιστικής κινηματογραφικής διπλωματίας, αν θέλετε, που είναι κρίσιμα για τη χώρα, προκειμένου να μπορεί και να στηρίξει την κινηματογραφική τέχνη και να φέρει επενδύσεις και να δει και τα ζητήματα της τεχνολογίας. Άρα αυτός ο νόμος είναι το όχημα για να γίνει η Ελλάδα αυτό το κέντρο του οπτικοακουστικού τομέα της Ευρώπης που θέλουμε να κάνουμε!