Εκεί που πήγαινε για περίπατο στις εκλογές ο Κυριάκος Μητσοτάκης βρέθηκε να «αναρριχάται» στις Άλπεις γαντζωμένος στα βράχια. Η διαχείριση του εθνικού σοκ από την τραγωδία στα Τέμπη με θύματα κυρίως νέα παιδιά, δεν είναι εύκολη υπόθεση, πολύ περισσότερο που ο θυμός, ως συνήθως, συμβαίνει σε πολύνεκρα δυστυχήματα, στρέφεται πρώτα προς την κυβέρνηση.
Η εικόνα του πρωθυπουργού, που επένδυσε στις μεταρρυθμίσεις, στη διαχειριστική ικανότητα του στις κρίσεις, στην ανάδειξη της ψηφιοποίησης της χώρας -πολύτιμα όπλα του στις εκλογές- έχει υποστεί σοβαρές ρωγμές και ο χρόνος που απομένει για την επούλωση, λίγος. Τώρα θα πρέπει να βρει νέα επιχειρήματα γιατί η προ των Τεμπών πολιτική πλατφόρμα του για τις εκλογές, ξεπεράστηκε πρόωρα.
Πολιτικοί αναλυτές εκτιμούν πως στις πρώτες εκλογές της απλής αναλογικής θα καταγραφεί «τιμωρητική ψήφος» για τη ΝΔ και όχι μόνο, και έτσι να απορροφηθεί μέρος της οργής, αλλά κανείς δεν μπορεί να προβλέψει από τώρα αν αυτό θα αποτελέσει ικανή συνθήκη, για ολική ανάκαμψη του κυβερνώντος κόμματος στις επόμενες εκλογές της ενισχυμένης αναλογικής.
Σοβαρό, όχι καταστροφικό το πλήγμα για τη ΝΔ
Οι πρώτες δημοσκοπήσεις δείχνουν πως η ΝΔ δέχτηκε το πιο σοβαρό πλήγμα -αλλά όχι καταστροφικό- ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται περίπου στα ίδια ποσοστά, παρατηρείται όμως αύξηση των μικρών κομμάτων, της φασιστικής ακροδεξιάς του Κασιδιάρη και των αναποφάσιστων.
Σύμφωνα με τις έρευνες, η τραγωδία επηρεάζει τα ευρήματα στα πολιτικά αντανακλαστικά της κοινωνίας για την κυβέρνηση, τα κόμματα και το πολιτικό σύστημα. Το ποσοστό της ΝΔ μειώθηκε κατά 3- 4 μονάδες, ανάλογα με την εταιρεία, (η MARC καταγράφει απώλειες 2,9%). Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μείωση που έχει καταγραφεί για τη ΝΔ από το 2019.
Ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ παραμένουν στα ίδια επίπεδα με μια μικρή υποχώρηση (MARC -0,1% για το κάθε κόμμα). Εντύπωση προκαλεί πως από την πτώση της ΝΔ, δεν κερδίζει κανένα από τα δυο αυτά κόμματα που έχουν κυβερνήσει, κάτι που σημαίνει ότι οι πολίτες αποδίδουν ευθύνες, αναλογικά, στο σύνολο των συστημικών κομμάτων.
Εκεί που καταγράφονται τεράστιες μετακινήσεις αφορούν το χώρο της φασιστικής ακροδεξιάς που με εκτίμηση ψήφου για ορισμένες εταιρείες, μπορεί να φτάσει και το 4,5% και στους αναποφάσιστους που εκτινάσσονται στο 18% με έντονες αντισυστημικές ροές.
Οριζόντια η οργή και η θλίψη
Τα αισθήματα της θλίψης και της οργής για την τραγωδία στα Τέμπη διαπερνούν οριζόντια την ελληνική κοινωνία. Πιο έντονα τους νέους που ταυτίζονται με τα θύματα και στις οικογένειες τους. Το σοκ και η οργή επαναφέρουν διαχρονικά ζητήματα στην επιφάνεια όπως, τι κράτος έχουμε και τι κράτος θέλουμε. Στην ουσία η τραγωδία άλλαξε την ατζέντα της κοινωνίας επαναφέροντας στην κορυφή των προβλημάτων, πέρα από την ακρίβεια, ένα παλιό θέμα: Τον εκσυγχρονισμό ή αν θέλετε την επανίδρυση του κράτους.
Ερωτήματα σε τι κράτος ζούμε, τι κάνουν οι πολιτικοί, πόσο αποτελεσματικοί είναι, γιατί δεν επιλύουν προβλήματα που αφορούν τη ζωή των πολιτών, επανέρχονται στη δημόσια συζήτηση και αναμένεται να αλλάξουν και την ατζέντα των κομμάτων προς τις εκλογές.
Οι έρευνες αποτυπώνουν ένα «κατηγορώ» προς όλες τις κυβερνήσεις που πέρασαν από το 2000 και μετά, για την ανικανότητα και τις ολιγωρίες τους, στη δημιουργία ενός σύγχρονου κράτους. Το σημαντικότερο ποσοστό οργής κατευθύνεται στα δύο μεγάλα κόμματα που κυβέρνησαν τα τελευταία οκτώ χρόνια, τριτευόντως στο ΠΑΣΟΚ που κυριάρχησε στην πολιτική ζωή της χώρας επί δεκαετίες.
Μόνη λύση «να πέσουν κεφάλια»
Η απομάκρυνση του χρόνου των εκλογών για τον Μάιο ή και αργότερα, δίνει στα κόμματα το χρόνο να προσαρμόσουν τις στρατηγικές τους αλλά και την ευκαιρία σε νέους ή υφιστάμενους πολιτικούς σχηματισμούς, να παίξουν στο πεδίο του λαϊκισμού και της καταγγελίας όλου του πολιτικού συστήματος, για να εισπράξουν σημαντικό μερίδιο της «πίτας» ίσως και την είσοδο τους στη Βουλή.
Ο Μητσοτάκης για να προλάβει έχει μόνο μια επιλογή. Να «πέσουν κεφάλια», πέρα από πολιτικές και κομματικές σκοπιμότητες και σχέσεις και να αποδοθούν άμεσα οι ευθύνες ώστε να μην μετατραπεί η υπόθεση των Τεμπών σε «Μάτι» που, πέντε χρόνια αργότερα, ακόμα δεν έχει τελειώσει η δίκη, με κατηγορίες πλημμελήματος και όχι κακουργήματος για τους υπευθύνους.
Να συμφωνήσει έμπρακτα και όχι μόνο με λόγια με το σύνθημα της νεολαίας πως «φταίει η κακιά η (χ)ώρα» και κυρίως, να μην ακολουθήσει την πεπατημένη της συγκάλυψης, όπως παλαιότερα που «έφταιγε» ο «στρατηγός άνεμος» του Πολύδωρα ή πιο πρόσφατα με το Μάτι που έφταιγε ανύπαρκτο «σχέδιο εμπρησμού ή η άτακτη δόμηση της περιοχής».
Πολύ περισσότερο που αυτή η υπόθεση είναι διαφορετική και από το ναυάγιο του «Σάμινα» και από την εθνική τραγωδία στο «Μάτι». Τα Τέμπη αφορούν τραγωδία σε δημόσιο μέσο μεταφοράς και η κάθε οικογένεια μένει με τη σκέψη, τι θα γινόταν αν τα δικά της παιδιά βρισκόταν στο τρένο εκείνη τη βραδιά.
Δεν κρύβεται η κυβέρνηση
Η κυβέρνηση, όπως είπε και ο πρωθυπουργός, βγαίνει μπροστά, δεν κρύβεται, ζητά συγνώμη, αναγνωρίζει τα λάθη της και υπόσχεται πως θα δεν θα ακολουθήσει την τακτική του «κουκουλώματος».
Ο κ. Μητσοτάκης, υποστηρίζουν κυβερνητικά στελέχη, απομάκρυνε ακόμα και τον γενικό διευθυντή του και ανιψιό του, με την υπόθεση των υποκλοπών και η φράση του «δεν θα κρυφτούμε πίσω από τον σταθμάρχη» αποτελεί τη φιλοσοφία που θέλει να εκπέμψει το Μέγαρο Μαξίμου. Αυτό είναι το πρώτο. Το δεύτερο είναι να μεταφέρει τον σιδηρόδρομο σε μικρό χρονικό διάστημα από τον 20ο αιώνα στον 21ο για να επιστρέψει το αίσθημα ασφάλειας στα δημόσια μέσα μεταφοράς. Προλαβαίνει έως τις εκλογές; Μάλλον όχι.
Αναξιοκρατία και δημόσιο
Όμως το δυστύχημα των Τεμπών ανέδειξε την τραγικότητα της ελληνικής δημόσιας διοίκησης. Τι μπορεί να σκεφτεί κανείς, όταν ακούει πως το δημόσιο και οι εκπαιδευτές του ΟΣΕ, έδωσαν άδεια σταθμάρχη, σε έναν 59χρόνο πρώην αχθοφόρο, που τελικά αποδείχθηκε πως δεν γνώριζε που πάνε τα… τέσσερα και με μια σειρά λαθών την κρίσιμη στιγμή, έγινε ο μοιραίος σταθμάρχης που οδήγησε 57 νέους ανθρώπους στο θάνατο;
Τί να πρέπει να σκεφτεί ο πολίτης και μελλοντικός επιβάτης των τρένων για τους προϊσταμένους και συναδέλφους του, που ένα μήνα πριν -μόλις πάτησε το πόδι του εκεί- τον έβαλαν νυχτερινή βάρδια μόνο το τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας για να γιορτάσουν ανέμελα στα καρναβάλια;
Τι θα πρέπει να πει, για τους συνδικαλιστές και για εκείνα τα κόμματα, που αρνούνται την ουσιαστική αξιολόγηση σε κάθε υπάλληλο, σε κάθε κλάδο και στον ΟΣΕ πιο συγκεκριμένα;
Και τελικά πόσο ο πολίτης μπορεί να εμπιστευτεί μια κυβέρνηση που μιλά για εκσυγχρονισμό και δεν μπορεί να κλείσει τις «μαύρες τρύπες» μιας παλαιοκομματικής διοίκησης του κράτους που ηγείται;
Ο καθηγητής Πανεπιστημίου και ιστορικός Θάνος Βερέμης έγραψε πως το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη είναι το «δέντρο» γιατί «το πραγματικό πρόβλημα της χώρας και αυτού του τρύπιου κράτους λέγεται αξιοκρατία… και μεταρρύθμιση του κράτους, χωρίς αξιοκρατία είναι σαν τρένο χωρίς οδηγό».
«Οι δικοί μας και οι δικοί σας νεκροί»
Σε μια πολωμένη και διαιρεμένη Ελλάδα, οποιαδήποτε αλήθεια, οποιοδήποτε πόρισμα της επιτροπής εμπειρογνωμόνων, η ακόμα και της Δικαιοσύνης, δεν θα γίνει αποδεκτό από εκείνους που έχουν ήδη βγάλει απόφαση καταδίκης όποιων δεν τους αρέσουν πολιτικά.
Πρόκειται για τους εκείνους που ενώ διαδήλωναν στο Σύνταγμα κατά της κυβέρνησης για τους νεκρούς των Τεμπών – μαζί με δεκάδες χιλιάδες απλών ανθρώπων σε όλη τη χώρα – βανδάλισαν το μνημείο για τη δολοφονία των ανθρώπων της Μαρφίν. Τότε τους έκαψαν ζωντανούς σε μια διαδήλωση με βόμβες μολότοφ και οι δράστες παραμένουν ατιμώρητοι.
Είναι οι ίδιοι που διαχωρίζουν τώρα και τους νεκρούς. Στα πανό τους, τα θύματα του τραγικού δυστυχήματος των Τεμπών έγιναν οι «δικοί μας νεκροί», της «Μαρφίν» είναι προφανώς, άλλων νεκροί. Η τραγικότητα έγκειται στο γεγονός πως ύστερα από 13 χρόνια ακόμα παραμένουν οι νεκροί της «Μαρφιν» αντίπαλοι, εχθροί και η ιδεολογική οφειλή προς αυτούς είναι η ολική καταστροφή του μνημείου τους, στη Σταδίου και φυσικά τη διαγραφή τους από τη συλλογική μνήμη. Οι νεκροί στο «Μάτι» τη γλίτωσαν, έμειναν χωρίς πολιτικό πρόσημο.
Αυτό που συνέβη στη Σταδίου, αποκαλύπτει υπαρκτές εμφυλιακές ρίζες σε ορισμένες ομάδες του πληθυσμού, που υπογείως αναδύονται σε κρίσεις με την πολιτική οικειοποίηση ακόμα και νεκρών παιδιών…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press του Σαββάτου