By 
του Νίκου Παπαδόπουλου
Αλλάζουν οι συνήθειες των Ελλήνων στο είδος και τον τύπο καφέ που καταναλώνουν καθημερινά, με το φρέντο να σκαρφαλώνει στην κορυφή των προτιμήσεων, αφήνοντας αρκετά πίσω τον φραπέ, ωστόσο, δεν αλλάζει η συνήθεια ένας καφές να διαρκεί πολλές ώρες, σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Ένωσης Καφέ (ΕΕΚ).
«Φρέντο, εσπρέσο και καπουτσίνο αντικαθιστούν τον φραπέ στα καταστήματα, ενώ οι κάψουλες αντικαθιστούν τον χύμα καφέ στα σπίτια», αναφέρει ο πρόεδρος της ΕΕΚ, Γιάννης Μπενόπουλος.
Όπως είπε, η πανδημία βελτίωσε τον εξοπλισμό για την παρασκευή ροφήματος στα σπίτια, ενώ ερωτηθείς για το εάν υπάρχουν διαφορές στον τρόπο που πίνουν οι γυναίκες και οι άνδρες τον καφέ τους, απάντησε πως μπορεί να μην υπάρχουν ακριβή στατιστικά στοιχεία, «αλλά φαίνεται πως οι γυναίκες προτιμούν καφέδες με γάλα, εν αντιθέσει με τους άντρες που τους θέλουν χωρίς».
Την τελευταία 20ετία, όπως λέει ο ίδιος, καταγράφεται χρόνο με τον χρόνο μία σταθερή άνοδος της κατανάλωσης καφέ. Επίσης, αναπτύχθηκαν ιδιαίτερα οι ελληνικές εταιρείες που παράγουν εξαιρετικής ποιότητας καφέδες και η κουλτούρα του barista. «Έχει αναπτυχθεί η αγορά, έχουν επενδυθεί κεφάλαια, έχουν έρθει ταλέντα που βάζουν μυαλό και ψυχή και δημιουργούν καινούργια πράγματα και υπάρχουν πολλές σοβαρές ελληνικές εταιρείες που καβουρδίζουν τον καφέ εδώ και φτιάχνουν εξαιρετικά χαρμάνια», είπε.
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία και παρά τη σημαντική αύξηση της χονδρικής αλλά και λιανικής τιμής του καφέ, η κατανάλωση στο κανάλι της εστίασης είναι ανοδική.
Επίσης, όπως λένε οι επιχειρηματίες του καφέ, η συνολική αξία κατανάλωσης καφέ στην εστίαση είναι περίπου €3 δισ. και υπολογίζεται με βάση την τιμή του ροφήματος, το οποίο πωλείται ως τελικό προϊόν στον καταναλωτή. Στο κανάλι του σούπερ μάρκετ οι πωλήσεις καφέ υπολογίζονται σε περίπου €400 εκατ.
Μάλιστα, σύμφωνα με τους υπολογισμούς, οι καταναλωτές ξοδεύουν €3 δισ. τον χρόνο για καφέ, δηλαδή, δίνουν περισσότερα χρήματα και από τον ΕΝΦΙΑ! Αυτό μεταφράζεται σε ποσό €8 εκατ. το μήνα!
Από τον φραπέ στο φρέντο
Eν αρχή ήταν ο φραπέ. Είχε καταντήσει trade mark για την Ελλάδα και σύμφωνα με τον αστικό μύθο, πριν αρκετές δεκαετίες στη Θεσσαλονίκη, κατά τη διάρκεια της ΔΕΘ, τυχαία παρασκευάστηκε το πρώτο ρόφημα φραπέ. Ήταν μια καινοτομία που αποτέλεσε σύμβολο απόλαυσης και στάση ζωής για μεγάλη μερίδα του ελληνικού πληθυσμού, για χρόνια.
Η παρασκευή του απλή και γρήγορη. Τα υλικά του, στιγμιαίος καφές, νερό, ζάχαρη και γάλα προαιρετικά. Στην αρχή, όλα αυτά τα χτυπούσες σε σέικερ, εξού και το όνομα φραπέ από τη γαλλική λέξη frappe, που σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει «χτυπημένος». Έπειτα, καθιερώθηκε το ηλεκτρικό mixer ή αλλιώς η φραπεδιέρα, η οποία δημιουργεί γρήγορα και εύκολα την πλούσια κρέμα, που κέρδισε όλους τους λάτρεις αυτού του κρύου ροφήματος και καθιέρωσε και τον θρυλικό «Λέντζο», όπως θα διαβάσετε σε διπλανές στήλες.
Περνώντας τα χρόνια, άρχισε δειλά-δειλά να κάνει την εμφάνισή του στην Ελλάδα ο espresso. Στην αρχή, οι Έλληνες δυσκολεύτηκαν να αφομοιώσουν τη φιλοσοφία του ιταλικού καφέ. Δηλαδή, μικρή ποσότητα, έντονη γεύση, η ελληνική κουλτούρα που ΔΕΝ συνδέεται με τον καφέ «στο πόδι», τα πρώτα δείγματα αυτού το ζεστού καφέ δεν ήταν και πολύ αισιόδοξα.
Ένας καφές για αρκετές ώρες
Για το συγκεκριμένο, ο Γιάννης Μπενόπουλος σημειώνει ότι «τα ποτήρια με τον καφέ μάς συνοδεύουν για αρκετές ώρες, δίνοντας την αίσθηση ότι στην Ελλάδα πίνουμε πολλούς καφέδες, κάτι που όμως δεν ισχύει. Ο Έλληνας έχει ένα καφέ δίπλα του, αλλά μπορεί να είναι ο ίδιος όλο το πρωί και ο ίδιος όλο το απόγευμα».
Εξήγησε πως, σύμφωνα με τα στοιχεία που αφορούν τις πωλήσεις και την κατανάλωση του καφέ, στην Ελλάδα καταναλώνεται κατά μέσο όρο μιάμιση κούπα καφές την ημέρα. Αυτό αντιστοιχεί σε περίπου τέσσερα κιλά κατά κεφαλήν κατανάλωση τον χρόνο, την ώρα που στη Γερμανία η ετήσια κατανάλωση είναι οκτώ κιλά και στη Σκανδιναβία δώδεκα.
Το ελληνικό δαιμόνιο
Και αφού ο μικρός espresso δεν έπιασε, το ελληνικό δαιμόνιο έκανε πάλι το θαύμα του. Πήρε τα στοιχεία που ταιριάζουν στο γευστικό προφίλ του Έλληνα και χρησιμοποιώντας πάλι την φραπεδιέρα, δημιούργησε τον κρύο espresso.
Ξεκάθαρα ελληνική καινοτομία για άλλη μια φορά, ο freddo espresso αφομοιώθηκε πολύ γρήγορα στην ελληνική αγορά. Σε όλα τα καφέ μπαρ, σύγχρονα και παραδοσιακά, με μια μηχανή espresso και μια φραπεδιέρα, όλοι πια έχουν τη δυνατότητα να παρασκευάσουν τον κρύο καφέ που έχει τη μεγαλύτερη ζήτηση αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα.
Εξαγωγή και στο εξωτερικό!
Η μόδα αυτή άρχισε να εξαπλώνεται και στο εξωτερικό, κυρίως από Έλληνες, που μετέφεραν στις χώρες στις οποίες πήγαν, τη φιλοσοφία και τον τρόπο παρασκευής του κρύου espresso. Και επειδή το πείραμα του κρύου espresso ήταν επιτυχημένο, πήγαμε ένα βήμα πιο μακριά και δημιουργήσαμε και τον κρύο καπουτσίνο. Έχοντας πια και τις συσκευές και την τεχνογνωσία, εύκολα προέκυψε ένας ακόμα κρύος καφές, που η ζήτησή του είναι εξίσου μεγάλη. Η διαφορά του με το freddo espresso είναι η προσθήκη κρέμας, η οποία έχει δημιουργηθεί από την ανάδευση του γάλακτος στη φραπεδιέρα.
Όπως σημειώνει ο κος Μπενόπουλος, στη χώρα μας δημιουργούνται συνεχώς καινοτομίες και καινούργια προϊόντα στον χώρο του καφέ, καθώς «υπάρχει έντονος ανταγωνισμός και πολύ ταλέντο, τόσο στην επεξεργασία όσο και στην παρασκευή, ενώ παράλληλα υπάρχει ένα καταναλωτικό κοινό διατεθειμένο να δοκιμάσει νέα πράγματα».
Οπότε, πλέον, ο φραπέ αποτελεί είδος προς εξαφάνιση και επικρατεί κατά κράτος ο φρέντο…
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press του Σαββάτου
