Αταλάντευτη η Κυβέρνηση στις μεταρρυθμίσεις

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press

Πλάγιος τίτλος:  Το πολιτικό τοπίο που έχει διαμορφωθεί μετά τις εξελίξεις στην αξιωματική αντιπολίτευση προσφέρει τη δυνατότητα στο Μέγαρο Μαξίμου να ορίσει την ατζέντα και να κινηθεί αξιοποιώντας το πολιτικό κεφάλαιο που διαθέτει για την υλοποίηση των πολιτικών της. 

Προεκλογικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης πρόταξε την μεταρρυθμιστική ατζέντα και ζήτησε από τους πολίτες  εντολή να αλλάξει «όσα τους ταλαιπωρούν, τους αδικούν και  τους θυμώνουν». Και έλαβε 41%.

Την ακλόνητη προσήλωση της στις μεταρρυθμίσεις καλείται να αποδείξει τους επόμενους μήνες η κυβέρνηση αναζητώντας κοινωνικές συγκλίσεις, αλλά ταυτόχρονα, προχωρώντας αταλάντευτη στις απαραίτητες αλλαγές για να γυρίσει η χώρα σελίδα και να προσεγγίσει σε όλα τα επίπεδα την Ευρώπη, όπως έχει τονίσει επανηλειμμένα ο πρωθυπουργός. Το πολιτικό τοπίο που έχει διαμορφωθεί μετά τις εξελίξεις στην αξιωματική αντιπολίτευση προσφέρει τη δυνατότητα στο Μέγαρο Μαξίμου να ορίσει την ατζέντα και να κινηθεί αξιοποιώντας το πολιτικό κεφάλαιο που διαθέτει για την υλοποίηση των πολιτικών της.

Το φορολογικό νομοσχέδιο, η ψηφιοποίηση των συμβολαιογραφικών πράξεων στο κτηματολόγιο, οι αλλαγές στη Δικαιοσύνη και το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας για τα μη κρατικά πανεπιστήμια θα αποτελέσουν «τεστ αντοχής» για την κυβέρνηση λόγω των αντιδράσεων συγκεκριμένων επαγγελματικών ομάδων. Η προσπάθεια περιορισμού της φοροδιαφυγής με τον τεκμαρτό υπολογισμό των εισοδημάτων των ελευθέρων επαγγελματιών αποτελεί το πρώτο crash test για το Μέγαρο Μαξίμου. Όταν ο Κωστής Χατζηδάκης παρουσίασε το φορολογικό νομοσχέδιο στο κυβερνητικό επιτελείο γνώριζαν ότι θα υπάρξουν φωνές αντίδρασης και περίμεναν την σύγκρουση. Η εμπειρία από την προώθηση ανάλογων μεταρρυθμίσεων είναι πλούσια και ουδείς είναι ανυποψίαστος. Είναι χαρακτηριστικό το σχόλιο κυβερνητικού στελέχους στην ΤΡ ότι «όλοι θέλουν μεταρρυθμίσεις αρκεί να μην αγγίζει την τσέπη τους».

Προεκλογικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης πρόταξε την μεταρρυθμιστική ατζέντα και ζήτησε από τους πολίτες  εντολή να αλλάξει «όσα τους ταλαιπωρούν, τους αδικούν και  τους θυμώνουν». Και έλαβε 41%. Όπως μεταφέρουν συνεργάτες του αυτό το ποσοστό δεν το βλέπει ως μία λευκή επιταγή αλλά ως «εντολή να προχωρήσει με αποφασιστικότητα». Άλλωστε, όπως μεταφέρουν στην ΤΡ άλλες πηγές, ο κ. Μητσοτάκης γνωρίζει πολύ καλά ότι οι μεταρρυθμίσεις που ενέχουν σύγκρουση με κατεστημένα συμφέροντα δεκαετιών μπορούν να υλοποιηθούν τον πρώτο χρόνο, βαριά τον δεύτερο, μίας κυβερνητικής θητείας, ώστε μέχρι την λήξη της να έχουν αποδώσει αποτελέσματα και να έχουν απορροφηθεί οι κραδασμοί που προκαλούν. «Οι σοβαρές κι επώδυνες μεταρρυθμίσεις πρέπει να γίνουν σε διάστημα 12 – 18 μηνών. Άμα μπεις στη δεύτερη διετία της τετραετίας, το πράγμα αρχίζει και δυσκολεύει. Και πιο πολύ ρόλο παίζουν πλέον οι δημοσκοπήσεις, παρά η άσκηση πολιτικής», όπως το θέτει χωρίς περιστροφές πολύπειρος βουλευτής της κυβερνητικής παράταξης.

Για αυτό από το Μέγαρο Μαξίμου διαμηνύουν ότι η φορολογική μεταρρύθμιση θα προχωρήσει χωρίς να θιγεί ο πυρήνας της φιλοσοφίας της, όμως εμφανίζονται ανοιχτοί σε σημειακές παρεμβάσεις που θα εξασφαλίζουν ότι δεν θίγονται οι ελεύθεροι επαγγελματίες που έχουν πραγματικά χαμηλά εισοδήματα αλλά στην τσιμπίδα της εφορίας θα μπουν όσοι συστηματικά κρύβουν εισοδήματα. Κατά την διάρκεια της δημόσιας διαβούλευσης η κυβέρνηση εμφανίζεται έτοιμη να διορθώσει τυχόν αστοχίες που υπάρχουν ή να κάνει διορθώσεις οι οποίες θα είναι δίκαιες. Όπως σημειώνει κυβερνητικό στέλεχος που έχει εκφράσει επιμέρους ενστάσεις «άλλο ένας επιχειρηματίας που απασχολεί δέκα εργαζόμενους και εμφανίζει εισοδήματα χαμηλότερα των υπαλλήλων του και άλλο ένας επαγγελματίας που δικαιολογημένα έχει μία κακή χρονιά και αποδεδειγμένα δεν έχει υψηλές εισπράξεις». Ο στόχος είναι «να μην μπουν όλοι σε ένα τσουβάλι», όπως σημειώνει άλλο κυβερνητικό στέλεχος, αναγνωρίζοντας, επίσης, ότι πρόκειται σε κάθε περίπτωση και για μία δύσκολη πολιτική άσκηση, αφού οι επαγγελματικές ομάδες που αφορά το συγκεκριμένο νομοσχέδιο αποτελούν ψηφοφόρους της ΝΔ. Για αυτό και τελικά η επιβάρυνση που προκύπτει για τμήμα των ελευθέρων επαγγελματιών είναι περιορισμένη και εν πολλοίς αντισταθμίζεται από κίνητρα, όπως η σημαντική μείωση ή ακόμη και η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος.

Ένα επιπλέον κίνητρο για την κυβέρνηση να «τρέξει» με αποφασιστικότητα τις μεταρρυθμίσεις είναι για να μπει «για τα καλά στο “ραντάρ” των αγορών», όπως έχει δηλώσει ο κ. Μητσοτάκης. Μετά την επίτευξη της επενδυτικής βαθμίδας και τις αναβαθμίσεις από S&P και Moody’s, ακολουθεί την 1η Δεκεμβρίου ο οίκος αξιολόγησης Fitch για να ολοκληρωθεί ένας επιτυχημένος κύκλος για την ελληνική οικονομία. Η παραμονή όμως σε αυτά τα επίπεδα και η συνέχιση του δανεισμού από τις αγορές με χαμηλά επιτόκια θέλει συνεχή προσπάθεια, καθώς όλες οι κινήσεις τίθενται στο μικροσκόπιο τους. Επίσης, είναι ο καλύτερος «μαγνήτης» για επενδύσεις που θα συμβάλουν στην συνέχιση των υψηλών αναπτυξιακών επιδόσεων της χώρας. «Έχουμε έναν πρωθυπουργό ο οποίος ελέγχει απολύτως και το κράτος και την κυβέρνηση και το κόμμα και έχει τη δυνατότητα να πάρει το οποιοδήποτε πολιτικό κόστος επιθυμεί για να κάνει τις μεταρρυθμίσεις. Αν δεν το κάνουμε τώρα, δεν ξέρω πότε θα μπορέσει να υπάρχει ξανά αυτή η ευκαιρία. Τώρα είναι η ώρα και τώρα μετράνε οι μήνες», όπως το θέτει με σαφήνεια ισχυρός παράγοντας της ελληνικής οικονομίας.

Κομβική θεωρείται η μεταρρύθμιση που θα προωθήσει τον επόμενο μήνα το υπουργείο Δικαιοσύνης. Το σχέδιο περιλαμβάνει αλλαγές στο Ποινικό σύστημα της χώρας με παρεμβάσεις στον Ποινικό Κώδικα και τον Κώδικα Ποινικής, τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, τον Κώδικα Δικονομίας του Συμβουλίου της Επικράτειας, τον Οργανισμό Δικαστηρίων, τους Κώδικες Δικηγόρων και Συμβολαιογράφων και την αναμόρφωση του προγράμματος σπουδών στην Εθνική Σχολή Δικαστών. Έμφαση δίνεται στην επιτάχυνση των δικών που έχει άμεση σχέση με τις επενδύσεις αλλά και την αυστηροποίηση των ποινών για συγκεκριμένα αδικήματα.

Εντός Δεκεμβρίου είναι προγραμματισμένο να μπει στη διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης και το νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας για την εισαγωγή στην ελληνική πραγματικότητα των μη κρατικών, μη κερδοσκοπικών Πανεπιστημίων, προανάκρουσμα εν πολλοίς της κυρίως μεταρρύθμισης, που δρομολογείται και δεν είναι άλλη από την αλλαγή του άρθρου 16. Παράλληλα, κυβερνητικά στελέχη διαμηνύουν ότι στο εν λόγω νομοσχέδιο θα προβλεφθούν και τρόποι μεγαλύτερης ευελιξίας και στα Δημόσια Πανεπιστήμια, ώστε να προχωρούν σε συνέργειες με τον ιδιωτικό τομέα.