Η Αμερικανίδα μπασκετμπολίστρια Μπρίτνεϊ Γκράινερ αφέθηκε ελεύθερη μετά από ανταλλαγή κρατουμένων με τη Ρωσία και βρίσκεται στο δρόμο επιστροφής της στις ΗΠΑ, ανακοίνωσε σήμερα ο Τζο Μπάιντεν, δίνοντας τέλος σε αυτούς που ο Αμερικανός πρόεδρος αποκάλεσε μήνες «κόλασης» που βίωσε η αθλήτρια.
Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε ότι αντάλλαξε την Γκράινερ με τον Ρώσο υπήκοο Βίκτορ Μπουτ, έναν πρώην έμπορο όπλων. Η ανταλλαγή έγινε στο αεροδρόμιο του Άμπου Ντάμπι στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, μετέδωσαν ρωσικά πρακτορεία ειδήσεων.
Σύμφωνα με κοινή ανακοίνωση ΗΑΕ-Σαουδικής Αραβίας, ο πρόεδρος των ΗΑΕ και ο πρίγκιπας-διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας ηγήθηκαν των προσπαθειών διαμεσολάβησης που εξασφάλισαν την απελευθέρωση της Γκράινερ σε ανταλλαγή κρατουμένων με τη Ρωσία. Η μπασκετμπολίστρια έφτασε στο Άμπου Ντάμπι με ιδιωτικό αεροπλάνο από τη Μόσχα μετά την απελευθέρωσή της από τις ρωσικές αρχές, υπογραμμίζει η ανακοίνωση.
«Είναι ασφαλής, είναι σε αεροπλάνο, είναι καθ’ οδόν για το σπίτι της μετά από μήνες άδικης κράτησής της στη Ρωσία, υπό αφόρητες συνθήκες», είπε ο Μπάιντεν σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο. «Αυτή είναι μια μέρα για την οποία εργαστήκαμε για πολύ καιρό. Δεν σταματήσαμε ποτέ να ασκούμε πίεση για την απελευθέρωσή της», πρόσθεσε.
Η Γκράινερ, 32 ετών, σταρ της ομάδας Φοίνιξ Μέρκιουρι της Εθνικής Ομοσπονδίας Καλαθοσφαίρισης Γυναικών, συνελήφθη στις 17 Φεβρουαρίου. Οι διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωσή της περιπλέχτηκαν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου και την επακόλουθη όξυνση των σχέσεων μεταξύ Ουάσινγκτον και Μόσχας.
Ο Μπάιντεν και η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις είχαν σήμερα τηλεφωνική επικοινωνία με την Γκράινερ από το Οβάλ Γραφείο και στην συνομιλία συμμετείχε η σύζυγος της Γκράινερ, Σερέλ.
Moments ago I spoke to Brittney Griner.
She is safe.
She is on a plane.
She is on her way home. pic.twitter.com/FmHgfzrcDT— President Biden (@POTUS) December 8, 2022
Ο Λευκός Οίκος έδωσε στη δημοσιότητα μια φωτογραφία από τη στιγμή της τηλεφωνικής επικοινωνίας.
«Αυτοί οι τελευταίοι μήνες ήταν μια κόλαση για την Μπρίτνεϊ» και για τη σύζυγό της, δήλωσε ο Μπάιντεν.
Η Γκράινερ, δύο φορές χρυσή Ολυμπιονίκης, συνελήφθη σε αεροδρόμιο της Μόσχας όταν στις αποσκευές της βρέθηκαν φυσίγγια ατμού που περιείχαν λάδι κάνναβης, το οποίο απαγορεύεται στη Ρωσία.
Καταδικάστηκε στις 4 Αυγούστου σε εννέα χρόνια κάθειρξης σε σωφρονιστική αποικία με την κατηγορία της κατοχής και λαθρεμπορίου ναρκωτικών. Είχε δηλώσει ένοχη, αλλά είπε ότι έκανε ένα «ειλικρινές λάθος» και πως δεν είχε σκοπό να παραβεί το νόμο.
Τον περασμένο μήνα οδηγήθηκε σε σωφρονιστική αποικία στη ρωσική περιοχή Μορντόβια για να εκτίσει την ποινή της.
Ο Μπάιντεν παράλληλα είπε ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να εργάζονται για την απελευθέρωση του Πολ Γουίλαν, ενός Αμερικανού πρώην πεζοναύτη, τον οποίο ο ένοικος του Λευκού Οίκου τόνισε ότι η Ρωσία αντιμετωπίζει διαφορετικά.
«Δυστυχώς, για εντελώς παράνομους λόγους, η Ρωσία αντιμετωπίζει την περίπτωση του Πολ διαφορετικά από την περίπτωση της Μπρίτνεϊ. Και ενώ δεν έχουμε καταφέρει ακόμη να εξασφαλίσουμε την απελευθέρωση του Πολ, δεν τα παρατάμε. Δεν θα τα παρατήσουμε ποτέ», είπε ο Μπάιντεν.
Ο Αμερικανός πρόεδρος ευχαρίστησε τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα για τη διευκόλυνση της επιστροφής της Γκράινερ.
Ο Μπουτ, 55 ετών, ήταν ένας από τους πιο καταζητούμενους άνδρες στον κόσμο πριν από τη σύλληψή του και ονομαζόταν «ο έμπορος του θανάτου» και «εκείνος που κατατροπώνει τις κυρώσεις» για την ικανότητά του να παρακάμπτει τα εμπάργκο όπλων.
Για σχεδόν δύο δεκαετίες, ο Μπουτ έγινε ο πιο διαβόητος έμπορος όπλων στον κόσμο, πουλώντας όπλα σε κράτη με αδίστακτα καθεστώτα, σε ομάδες ανταρτών και δολοφόνους πολέμαρχους στην Αφρική, την Ασία και τη Νότια Αμερική. Για τους ειδικούς στις ρωσικές υπηρεσίες ασφαλείας, το διαρκές ενδιαφέρον της Μόσχας για τον Μπουτ υποδηλώνει έντονα τους δεσμούς του με τις ρωσικές μυστικές υπηρεσίες.
Ο Ρώσος έμπορος όπλων, Βίκτορ Μπουτ, «επιστρέφει σπίτι» δήλωσε το Κρεμλίνο μετά την ανταλλαγή. «Ο Ρώσος υπήκοος Βίκτορ Μπουτ, ο οποίος εξέτιε ποινή φυλάκισης στις ΗΠΑ για εμπορία όπλων, επέστρεψε στη Ρωσία ως αποτέλεσμα συμφωνίας με τις ΗΠΑ για την ανταλλαγή του με την Αμερικανίδα μπασκετμπολίστρια Μπρίτνεϊ Γκράινερ, που κρίθηκε ένοχη στη Ρωσία για λαθρεμπόριο ναρκωτικών» ανακοίνωσε το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών στο TASS την Πέμπτη.
«Ως αποτέλεσμα των προσπαθειών που έγιναν, καταφέραμε να συμφωνήσουμε με την αμερικανική πλευρά να κανονίσουμε την ανταλλαγή του Βίκτορ Μπουτ για την Μπρίτνεϊ Γκρίνερ. Ο Ρώσος πολίτης επέστρεψε στη μητέρα πατρίδα» ανέφερε το υπουργείο Εξωτερικών.
Ο Μπουτ συνελήφθη το 2008 σε ξενοδοχείο της Μπανγκόκ στην Ταϊλάνδη ύστερα από επιχείρηση πρακτόρων των ΗΠΑ που τον κατέγραψαν να προσφέρεται να πουλήσει πυραύλους σε άτομα που πίστευε ότι ήταν αριστεροί Κολομβιανοί αντάρτες.
Μετά τη σύλληψή του, εκδόθηκε στις ΗΠΑ παρά τις έντονες διαμαρτυρίες της ρωσικής κυβέρνησης. Στη συνέχεια δικάστηκε και καταδικάστηκε σε 25 χρόνια φυλάκιση το 2012 για τις κατηγορίες της συνωμοσίας για να σκοτώσει Αμερικανούς πολίτες.
Η Μόσχα ανέκαθεν διακήρυττε την αθωότητά του, χαρακτηρίζοντας την υπόθεση «κραυγαλέα αδικία».