By 
Δημοσιεύτηκε στην έντυπη Today Press
Γράφει Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής
Ειδικός στα θέματα παγκόσμιας ασφάλειας
Παρά τον τεράστιο απολογισμό του τριετούς πολέμου με τη Ρωσία και την αυξανόμενη πίεση των ΗΠΑ να διαπραγματευτεί την συμφωνία για τον ορυκτό της πλούτο ,η αποφασιστικότητα των Ουκρανών παραμένει ακλόνητη. Η ικανότητά τους να παραμείνουν ενωμένοι εν μέσω αυξανόμενων πολιτικών στρατιωτικών και οικονομικών προκλήσεων θα καθορίσει την πορεία της χώρας.
Μεγάλο μέρος της διεθνούς προσοχής την περασμένη εβδομάδα ήταν στον πόλεμο των λέξεων μεταξύ των Ντόναλντ Τραμπ και Βολοντίμιρ Ζελένσκι, καθώς έχουν γίνει όλο και πιο προσωπικοί και σκληροί μεταξύ τους. Αλλά είναι η Ουκρανική κοινωνία που δείχνει αξιοσημείωτα και πρωτοφανή σημάδια ανθεκτικότητας, παρά το γεγονός ότι βιώνει την κόπωση του πολέμου , ενώ είναι αυξημένη η πολιτική πίεση που ασκούν οι Ηνωμένες Πολιτείες, ένας από τους διαχρονικά πιο αξιόπιστους συμμάχους τους.
Ο Τραμπ επιτέθηκε λεκτικά στον Ζελένσκι, αποκαλώντας τον «δικτάτορα» και ισχυριζόμενος εσφαλμένα ότι είχε ποσοστό αποδοχής 4%, ενώ η απειλή μιας βιαστικής, μειονεκτικής και απαράδεκτης συμφωνίας διαφαίνεται από τις συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις ΗΠΑ-Ρωσίας. Και όμως, η εμπιστοσύνη των Ουκρανών στον πρόεδρό τους έχει αυξηθεί κατά αρκετές ποσοστιαίες μονάδες από τον Δεκέμβριο του 2024, φτάνοντας 57-63% τον Φεβρουάριο του 2025, ανάλογα με τη δημοσκόπηση.
Περισσότερο από έναν υψηλό δείκτη των πιθανοτήτων του Ζελένσκι για ένα διαρκές πολιτικό μέλλον, καταδεικνύεται πώς οι Ουκρανοί συνεχίζουν να συσπειρώνονται αξιοσημείωτα γύρω από τη σημαία τρία χρόνια μετά τη Ρωσική εισβολή πλήρους κλίμακας στη χώρα τους. Ο πρώην διοικητής των Ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων και ο σημερινός πρεσβευτής της Ουκρανίας στο Ηνωμένο Βασίλειο, Βαλέρι Ζαλούζνι, είναι σήμερα λίγο πιο δημοφιλής στις δημοσκοπήσεις ακόμα και από τον Ζελένσκι.
Ο αντίκτυπος αυτής της ανθεκτικότητας στην υπηρεσία του Ουκρανικού λαού για τη διαμόρφωση των αποτελεσμάτων στο έδαφος δεν πρέπει να υποτιμάται, παρά τη μαζική πίεση των ΗΠΑ να επιτύχουν μια γρήγορη κατάπαυση του πυρός. Η επιλογή του Τραμπ να εμπλέξει τον Πούτιν σε διμερή βάση χωρίς να εμπλέκεται στην Ουκρανία – ή τους Ευρωπαίους – θα μπορούσε να κινητοποιήσει ακόμα περαιτέρω τον Ουκρανικό λαό .
Η εξορυκτική προσπάθεια της Αμερικής να κάνει την Ουκρανία να υπογράψει για τις σπάνιες γαίες υπό την απειλή της αποκοπής του ζωτικού συστήματος επικοινωνιών STARLINK σε αντάλλαγμα για την ενίσχυση που παρέχεται μέχρι στιγμής, ακόμα και χωρίς να δεσμευτούν οι Αμερικανοί για μελλοντικές εγγυήσεις ασφαλείας, έχει υπενθυμίσει στους Ουκρανούς τη Σοβιετική αποικιοκρατία και δολιότητα που άντεξαν από το 1921.Τελικά η επιτευχθείσα συμφωνία για τα ορυκτά και τις σπάνιες γαίες της 24ης Φεβρουαρίου είναι πολύ καλύτερη και επωφελής για το Κίεβο από αυτή που απειλούσε ο Τραμπ προ δεκαημέρου.
Σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς του Τραμπ, οι περισσότεροι Ουκρανοί δεν επιμένουν να διεξαχθούν εκλογές τώρα εν μέσω πολεμικών επιχειρήσεων.Στην πραγματικότητα, η πλειοψηφία του κοινού – το 64-66 % -υποστηρίζει τη διεξαγωγή εκλογών, τόσο προεδρικές όσο και κοινοβουλευτικές, μόνο όταν τελειώσει ο πόλεμος
Σε αντίθεση με ορισμένα άλλα μετασοβιετικά κράτη, η Ουκρανία έχει διεξαγάγει πολύ ανταγωνιστικές εκλογές από την ανεξαρτησία της το 1991 και συγκεκριμένα 7 προεδρικές εκλογές ,εκλέγοντας 6 διαφορετκούς προέδρους. Και έχει μια ισχυρή, δημοκρατικά ζωντανή κοινωνία των πολιτών.
Η διαρκής ενότητα των Ουκρανών απέναντι στις προσπάθειες της Ρωσίας να την υποτάξει και η προσκόλλησή τους σε ένα δημοκρατικά πληθυντικό πολιτικό οφείλεται σε πολλαπλούς παράγοντες.
Πρώτον, H Ουκρανία είναι μια οριζόντια οργανωμένη κοινωνία ενός ελεύθερου λαού που δραπέτευσε από τη δουλεία ή τη φτώχεια των αυτοκρατοριών από τον δέκατο έβδομο αιώνα. Έχοντας βιώσει την αποικιακή κυριαρχία για αιώνες, οι Ουκρανοί ανέπτυξαν δύο βασικά χαρακτηριστικά: δυσπιστία για τους κάθετους θεσμούς της εξουσίας και την ικανότητα να επιβιώνουν και να ενώνονται στις πιο κρίσιμες στιγμές.
Δεύτερον, H προσκόλληση των Ουκρανών στη δημοκρατική συμμετοχή έχει ενισχυθεί από την επανάσταση της Μειντάν το 2004 και τη κρίση της Κριμαίας του 2014. Παρά τις βίαιες αντιδράσεις, τους έδειξε επίσης ότι οι άνθρωποι έχουν δύναμη και μπορούν να αποφασίσουν το μέλλον.
Η μεταρρύθμιση της αποκέντρωσης που ξεκίνησε το 2015–20 έχει αυξήσει την εμπλοκή των πολιτών σε τοπικό επίπεδο και έχει ενδυναμώσει τους τοπικούς παράγοντες. Ως αποτέλεσμα, οι οντότητες που απελευθερώθηκαν το 2022 μπόρεσαν να ανακτήσουν γρήγορα, εμπλέκοντας τους κατοίκους, τις επιχειρήσεις και τους ξένους δωρητές.
Τρίτον, H πλειοψηφία των Ουκρανών αντιλαμβάνεται τη Ρωσία ως υπαρξιακή απειλή. Η κατοχή της Κριμαίας και του Ντονμπάς από τη Ρωσία, οι επιθέσεις σε Λβιβ, Ντνίπρο, Χάρκοβο, Σούμι, Τερνομπίλ, Οδησσό κα , καθώς και η πλήρους κλίμακας εισβολή το 2022 ως και η επακόλουθη μαζική καταστροφή, στρατόπεδα βασανιστηρίων και μαζικών τάφων έχουν εδραιώσει σταθερά αυτή την αντίληψη και βοήθησαν τους Ουκρανούς να ξεπεράσουν τις δυνάμεις τους..
Ωστόσο, η ανθεκτικότητα αντιμετωπίζει πολιτικές, οικονομικές, χρηματοπιστωτικές και κοινωνικές προκλήσεις.Από πολλές απόψεις, τα στοιχεία που ενώνουν και χωρίζουν τους Ουκρανούς συχνά αντικατοπτρίζουν το ένα το άλλο.
Επιπλέον, η μεταπολεμική ανάκαμψη και η κυοφορούμενη ένταξη στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ, ως εγγυήσεις της μακροχρόνιας ασφάλειας, θεωρούνται αξιοσημείωτα μεταξύ των Ουκρανών.(άσχετα αν απαιτούν κάποιο χρόνο για υλοποίηση τους)
Αλλά παρά το τεράστιο άγχος που σχετίζεται με τον πόλεμο και τις διαφορετικές απόψεις για τον καλύτερο τρόπο συμμετοχής σε διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό της σύγκρουσης, οι περισσότεροι πολίτες – 73% – παραμένουν αισιόδοξοι για το μέλλον της Ουκρανίας και της πλειοψηφίας, ενώ το 70% συνεχίζει να πιστεύει στην ικανότητα της Ουκρανίας να αποκρούσει μια Ρωσική επίθεση.
Ενώ υπήρξε επεισοδιακή δυσαρέσκεια με τη διαχείριση του πολέμου από τον Ζελένσκι από τον Φεβρουάριο του 2022, οι ένοπλες δυνάμεις παραμένουν ο πιο έμπιστος εθνικός θεσμός. Ο στρατός θεωρείται κεντρική πηγή ελπίδας και αισιοδοξίας, καθώς και καταλύτης για την ενεργό πολιτική εμπλοκή των πολιτών στο μέλλον, μόλις επιτευχθεί η ειρήνη.
Συνεντεύξεις, έρευνες και αναλύσεις με Ουκρανούς στις περιοχές της πρώτης γραμμής του Ντονμπάς και του Χάρκοβο/Σούμι δείχνουν ότι παραμένουν σταθεροί στον αγώνα τους κατά της Ρωσικής κατοχής παρά την αναμφισβήτητη κόπωση και ένα βαθύτερο αίσθημα προδοσίας (τελευταία) από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Για τους Ουκρανούς, η επιλογή είναι να συνεχίσουν να αγωνίζονται για την κυριαρχία και την ανεξαρτησία τους ή να υποταχθούν σε μια ιμπεριαλιστική, γενοκτονική Ρωσική επιχείρηση και λόγω ιστορικών και δραματικών εμπειριών επιλέγουν συντριπτικά την πρώτη.
