By 
Δημοσιεύθηκε στην έντυπη Today Press
«Ενώπιον του ελληνικού λαού και της Ιστορίας». Η επίκληση στον ελληνικό λαό και την Ιστορία ήταν για άλλη μια φορά έντονα συγκινησιακά φορτισμένη. Πως θα μπορούσε να ήταν αλλιώς; Ήταν 5 Ιουλίου 2015 στην τελευταία του ομιλία ως πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ και μόλις πέντε ημέρες πριν την προκήρυξη του δημοψηφίσματος, όταν ο Ευάγγελος Βενιζέλος απευθύνθηκε στον Αλέξη Τσίπρα με ξεκάθαρη αγωνία. Δεν άφηναν άλλωστε πολλά περιθώρια οι συζητήσεις της τότε κυβέρνησης με το ΔΝΤ και η κεραυνοβόλα πρόταση του Βαρουφάκη για «ομόλογα εις το διηνεκές».
«Υπάρχουν ακόμη περιθώρια, γιατί εμείς έχουμε δύο πυλώνες στην πολιτική μας, την αλήθεια και την υπευθυνότητα». Αυτή η πρόταση του Βενιζέλου από το βήμα της Βουλής προκάλεσε έντονα τα γέλια των βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ. Οι έννοιες της πολιτικής αλήθειας και υπευθυνότητας ήταν τουλάχιστον αστείες για όσους ετοιμάζονταν να κάνουν την Ευρώπη να χορεύει. «Μη γελάτε, να προετοιμάζεστε πολιτικά και ψυχολογικά για αυτό που θα σας συμβεί…. Κάθε λέξη μετράει, κάθε πρόταση μετράει. Κάθε παράλειψη μετράει. Και εδώ είμαστε, να κάνουμε τον τελικό λογαριασμό ενώπιον του ελληνικού λαού και της ιστορίας».
Ο άσπιλος και αμόλυντος πολιτικός συνδυασμός που μας κυβερνούσε τότε σίγουρα δεν συναισθανόταν τη βαρύτητα αυτών των λόγων, πολύ περισσότερο δεν πίστευε ποτέ πόσο προφητικά θα αποδεικνύονταν. Ήταν άλλωστε τόσο σημαντική η ευθύνη που οι ηθικοί κατήγοροι χρέωναν στους προσκυνημένους μνημονιακούς γερμανοτσολιάδες που δεν άφηνε πολλά περιθώρια. Στο μεταξύ ήδη από την προεκλογική τους καμπάνια μας είχαν δηλώσει ότι «τώρα η χώρα τους ανήκει», οπότε τους ανήκαν όλα.
Και η Ιστορία; Σε ποιους ανήκει η Ιστορία; Για τους καλούς μελετητές των σταλινικών μεθόδων τίποτα δεν είναι πιο απρόβλεπτο από το παρελθόν. Η εξουσία τους είχε αποδείξει ότι δεν νοιαζόταν για την Ιστορία, καθώς οι ίδιοι ήταν εκείνοι που αναγόρευαν το αφήγημά τους σε επίσημη Ιστορία. Γι΄ αυτό γελούσαν οι βουλευτές και υπουργοί του ΣΥΡΙΖΑ. Γιατί γνώριζαν πολύ καλά ότι είχαν βρει ήδη τα εξιλαστήρια θύματα, είχαν δημιουργήσει τις ανύπαρκτες θεωρίες συνωμοσίας, είχαν ξεκινήσει τις διώξεις των πολιτικών τους αντιπάλων. Και κάπως έτσι διαμόρφωναν το αφήγημα τους και το κάνανε Ιστορία. Όλα τα άλλα είναι πλέον …Ιστορία. Πολιτική Ιστορία, εκλογική Ιστορία, η ιστορία της ζωής μας εκείνα τα χρόνια. Η Ιστορία μιας ανιστόρητης κοινωνίας, που παρέπαιε, χωρίς σημεία αναφοράς από τους κυβερνώντες της.
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος αναζητούσε τότε από την ελληνική κοινωνία την ιστορική της συνείδηση. Δεν είμαι απόλυτα σίγουρη που βρίσκεται σήμερα η ιστορική μας σκέψη, πόσο έχει καλλιεργηθεί η ιστορική μας συνείδηση, για την ακρίβεια δεν είμαι απόλυτα βέβαιη για την κατάκτηση της αυτοσυνείδησης από τους τότε κυβερνώντες. Κάποιοι από αυτούς παραδέχτηκαν μετά ότι τότε δεν ήταν έτοιμοι να κυβερνήσουν, κάποιοι άλλοι επιμένουν ακόμη και σήμερα στο ιδεολόγημά τους.
Όμως «οι ιστορικοί πρέπει και οφείλουν να είναι ακριβείς, αληθείς και καθόλου εμπαθείς και να μην τους κάνει το συμφέρον ή ο φόβος, η εχθρότητα ή η φιλία να εκτρέπονται από το δρόμο της αλήθειας, μητέρα της οποίας είναι η ιστορία, μιμητική του χρόνου, αποθήκη των πράξεων, μάρτυς για το παρελθόν, παράδειγμα και νουθεσία για το παρόν και προειδοποίηση για το μέλλον». Μιγκέλ ντε Θερβάντες, Δον Κιχώτε ντε λα Μάντσα.
