By 
Χθες άρχισαν τις περιπολίες τα αλβανικά Bayraktar TB2.
Το ΜΕΑ/Μ απογειώθηκε από τη Βάση Kukove και πέταξε στην περιοχή της Αυλώνας κατά μήκος των αδριατικών ακτών της γειτονικής χώρας.
Αντιγράφοντας από πρόσφατο άρθρο στην έντυπη «Πτήση» (τεύχος 47, Απρίλιος 2024): Η Αεροπορική Βάση (Baza Ajrore) Kukove στην Αλβανία εγκαινιάστηκε επίσημα στις 4 Μαρτίου, ως η πρώτη τακτική αεροπορική εγκατάσταση του ΝΑΤΟ στα Δυτικά Βαλκάνια σε μια τελετή παρουσία υψηλόβαθμων Αλβανών και ξένων αξιωματούχων. Έγινε όμως και η ευκαιρία για την επίδειξη των νέων αποκτημάτων της γειτονικής χώρας, των ΜΕΑΜ (Μη Επανδρωμένων Αεροχημάτων Μάχης) MALE (Medium Altitude Long Endurance) Bayraktar TB2.
Η πρόθεση για τη μετατροπή της Βάσης, η οποία φιλοξενούσε αεριωθούμενα μαχητικά MiG της σοβιετικής εποχής, σε μια σύγχρονη εγκατάσταση, που θα υποστήριζε τις αεροπορικές μεταφορές του ΝΑΤΟ και τις αποστολές Αεροπορικής Αστυνόμευσης της Συμμαχίας σε αυτή την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, ανακοινώθηκε για πρώτη φορά από τον Αλβανό πρωθυπουργό Έντι Ράμα τον Αύγουστο του 2018. Οι πραγματικές εργασίες όμως για την ανακατασκευή της περιμέτρου ασφαλείας, του διαδρόμου προσγείωσης, των συνδετήριων τροχόδρομων και άλλων υποδομών, περιλαμβανομένου σταθμού παροχής ηλεκτρικής ενέργειας για λειτουργία εκτός δικτύου, όπως και αποθηκών καυσίμων και πυρομαχικών, δεν ξεκίνησαν παρά τον Ιανουάριο του 2022 με τα περισσότερα από τα προγραμματισμένα έργα να έχουν ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2023.
Το συνολικό κόστος του εκσυγχρονισμού ήταν περίπου €50 εκατ., που εξασφάλισε η Υπηρεσία Υποστήριξης και Προμηθειών του ΝΑΤΟ, NSPA (NATO Support and Procurement Agency), με επιπλέον €5 εκατ. να είναι επένδυση της αλβανικής κυβέρνησης.
Η τελετή εγκαινίων της ΑΒ Kukove χρησιμοποιήθηκε από την Αλβανία ως ευκαιρία επίδειξης ενός εκ των τριών νεοαποκτηθέντων ΜΕΑΜ Bayraktar TB2, που παρέλαβε τον Φεβρουάριο του 2023, με σύμβαση που υπεγράφη τον Δεκέμβριο του 2022. Παρών στην εκδήλωση ήταν και ο Χάλουκ Μπαϊρακτάρ, διευθύνων σύμβουλος της Baykar Makina που δήλωνε στενός φίλος του Έντι Ράμα.
Με την παραλαβή Bayraktar η Αλβανία γίνεται η τρίτη χώρα του ΝΑΤΟ που αξιοποιεί τα τουρκικά ΜΕΑΜ, μετά την ίδια την Τουρκία και την Πολωνία.
Να θυμίσουμε ότι η Πολωνία ήταν η πρώτη νατοϊκή χώρα (εκτός Τουρκίας) που παρήγγειλε το τουρκικό MALE, με την υπογραφή τον Απρίλιο του 2021 της σχετικής συμφωνίας στην Άγκυρα από τον τότε υπουργό Άμυνας Mariusz Błaszczak, παρουσία και του Πολωνού προέδρου Andrzej Duda. Η προμήθεια, που έγινε χωρίς διαγωνιστική διαδικασία, αφορούσε τη συνδυαστική κάλυψη «εξαιρετικά επειγουσών αναγκών» με βάση δυο εκπονημένα προγράμματα του πολωνικού υπουργείου Άμυνας: του Orlik για ένα ΜΕΑ τακτικών δυνατοτήτων ISTAR (Intelligence, Surveillance, Target Acquisition, and Reconnaissance) σε επίπεδο ταξιαρχίας και του Gryf, για ΜΕΑΜ ένοπλης αναγνώρισης σε επίπεδο μεραρχίας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η πολωνική αγορά αφορούσε τέσσερα συστήματα UAS (Unmanned Aircraft System), το καθένα αποτελούμενο από έξι αεροσκάφη, ενώ η επίσημη πολωνική ανακοίνωση ανέφερε πως το κάθε σύστημα είχε κόστος $67 εκατ. περιλαμβανομένων των σταθμών ελέγχου, ραντάρ, εξομοιωτών, ανταλλακτικών αρχικής αξιοποίησης και εκπαίδευσης, με τη συνολική επένδυση να αφορά σε σχεδόν $360 εκατ. Μαζί με πρόβλεψη εν συνεχεία υποστήριξης (FOS) και «πακέτο» όπλων, ανάμεσά τους κατευθυμόμενα πυρομαχικά MAM-L και MAM–C. Η παράδοση των πρώτων πολωνικών TB2 έλαβε χώρα τον Οκτώβριο του 2023, παρά την τουρκική δέσμευση ότι αυτό θα γινόταν πριν το τέλος του 2022, ενώ αναμένεται εάν θα τηρηθεί η υπόσχεση για ολοκλήρωση του προγράμματος εντός του 2024.
Η Ρουμανία έχει επίσης υπογράψει συμβόλαιο τον Απρίλιο του 2023 για την αγορά 3 συστημάτων Bayraktar με 18 ΜΕΑΜ, συνολικής αξίας $321 εκατ. περιλαμβανομένου «πακέτου» υποστήριξης, εκπαίδευσης και όπλων. Εκτός ΝΑΤΟ, ευρωπαϊκά κράτη που αποτελούν γνωστούς χρήστες του Bayraktar, είναι το Κοσσυφοπέδιο και φυσικά η Ουκρανία.
H ένταξη των Bayraktar στις Αλβανικές Ένοπλες Δυνάμεις (FARSH, Forcat e Armatosura te Republikes se Shqiperise) σηματοδοτεί τόσο ένα τεχνολογικό άλμα στον χώρο των ΜΕΑΜ, όσο και τις επανεισάγει στην εκμετάλλευση αεροσκάφη σταθερών πτερύγων, αφού μέχρι σήμερα βασίζονταν μόνο σε ελικόπτερα.
H Βάση Kukove βρίσκεται περίπου 60 km νότια των Τιράνων, κοντά στην πόλη Μπεράτ, στη νότια Αλβανία και κατασκευάστηκε μεταξύ 1952 και 1955 και την εποχή της κυριαρχίας του κομουνιστή δικτάτορα Εμβέρ Χότζα. Έχει ένα κύριο διάδρομο 2.850 m και έναν εφεδρικό μικρότερου πλάτους 2.500 m που ξεκινά από υπόγεια υποδομή σε μορφή σήραγγας για την προστασίας αεροσκαφών που χρονολογείται από την περίοδο της κατασκευής της και δεν θεωρείται εύχρηστη. Μέσα στην περίμετρό της βρίσκονται διασκορπισμένες περίπου 40 τσιμεντένιες θέσεις στάθμευσης αεροσκαφών, αλλά δεν υπάρχουν άλλα καταφύγια.
Παρέμεινε σε αυτή την κατάσταση στη μετακομμουνιστική περίοδο μέχρι την κρίση της εξέγερσης του 1997, όταν καταλήφθηκε και υπέστη ζημιές στις υποδομές και τα αεροπλάνα που έδρευαν εκεί. Ακόμη και σήμερα υπάρχουν σε τροχόδρομο εγκαταλελειμμένα πολλά από αυτά, αν και μακριά πλέον από τις λοιπές σύγχρονες υποδομές της. Κάποιες επενδύσεις έγιναν την περίοδο 2002-2004 όταν η AB Kukove απέκτησε νέο πύργο ελέγχου, φωτισμό και νέα ασφαλτόστρωση σε μέρος του οδικού δικτύου, σε προετοιμασία μετατροπής της πολιτικό αεροδρόμιο, μια επιδίωξη που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ.
Πηγή: flight.com.gr
