Πενήντα χρόνια ΝΔ – Το μυστικό της επιτυχίας της

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Today Press

Φέτος, η Νέα Δημοκρατία κλείνει πενήντα χρόνια ζωής. Μισό αιώνα. Μιλώντας δε με καθαρόαιμους -παραδοσιακούς και νεότερους- νεοδημοκράτες, θα διαπιστώσετε ότι μιλούν με περηφάνια για το κόμμα τους, που μπορεί να πέρασε μέσα από σαράντα κύματα από το 1974 μέχρι σήμερα, έχει όμως πετύχει έναν αξιοζήλευτο στόχο. Σήμερα είναι το μεγαλύτερο και ανθεκτικότερο συντηρητικό, δεξιό και κεντροδεξιό κόμμα στην Ευρώπη.

Μέσα στα πενήντα αυτά χρόνια, η Νέα Δημοκρατία κυβέρνησε τα είκοσι πέντε, τα περισσότερα αυτοδύναμη και σε λίγα μετέχοντας σε κυβερνήσεις συνεργασίας. Ακριβώς τα μισά χρόνια της ζωής της κυβερνούσε. Κι αφού ο μισός αυτός αιώνας είναι σίγουρα ο πιο δημοκρατικός σε σύγκριση με όλες της υπόλοιπες ιστορικές περιόδους του νεοελληνικού κράτους, τα εύσημα ανήκουν στην ΝΔ, τουλάχιστον κατά το ήμισυ. Ίσως και περισσότερο, διότι η ΝΔ ηγήθηκε με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή στην θεμελίωση της μεταχουντικής τρίτης ελληνικής δημοκρατίας, που απέδειξε ατσάλινη σταθερότητα. Τα πενήντα αυτά χρόνια ήταν τα πιο δημοκρατικά του ελληνικού κράτους.

Η ΝΔ μπορεί να είναι περήφανη διότι μερικές από τις πιο καθοριστικές αποφάσεις στρατηγικού χαρακτήρα για την χώρα, ελήφθησαν την περίοδο της διακυβέρνησης της. Αρχικά η εγκαθίδρυση της Δημοκρατίας, μετά από την επτάχρονη δικτατορία. Επίσης, η οριστική και αμετάκλητη επίλυση του πολιτειακού με το δημοψήφισμα του 1974. Μέγα επίτευγμα η ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ, αλλά και η επανένταξη μας στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, μετά την αποχώρηση του 1974 λόγω Αττίλα. Το πόσο καθοριστικές ήταν αυτές οι δύο αποφάσεις φάνηκε στην οικονομική κρίση όπου η Ευρώπη (παρά τα σφάλματα της) μας ξελάσπωσε τελικά, αλλά και στην σημερινή γεωπολιτική κατάσταση, όπου το ΝΑΤΟ αποτελεί παράγοντα ασφάλειας σ’ έναν κόσμο τρομερά ταραγμένο και επικίνδυνο.

Η διάσωση της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας την τραγική περίοδο του 2012-15 οφείλεται επίσης εν πολλοίς στην ΝΔ, που μπόρεσε να ηγηθεί του μετώπου των ευρωπαϊκών δυνάμεων της χώρας, το οποίο αντιστάθηκε στην τυχοδιωκτική και επικίνδυνη πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ. Οι δύο άλλες καθοριστικές αποφάσεις, η ένταξη στην ΟΝΕ και στο ευρώ ανήκουν στον μεγάλο πολιτικό αντίπαλο της ΝΔ, στο ΠΑΣΟΚ, το οποίο όμως -κοιτάζοντας ιστορικά την πορεία του τόπου- σύρθηκε από τις αρχικές ευρωπαϊκές επιλογές της ΝΔ και απέρριψε τον τριτοκοσμικό του χαρακτήρα με τον οποίον είχε ξεκινήσει.

Ανθεκτικότητα

Μελετώντας την πορεία του νεοδημοκρατικού πολιτικού οργανισμού επί πενήντα χρόνια, διαπιστώνουμε αμέσως την τεράστια επιρροή που διατηρούσε ανελλιπώς μέσα στην ελληνική κοινωνία και την τρομερή ανθεκτικότητα του απέναντι σε οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές που συχνά αποδιαρθρώνουν τους κομματικούς σχηματισμούς.

Το ανώτατο ποσοστό που πέτυχε σε εθνικές εκλογές ήταν το 54,47% του 1974 με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και το μικρότερο ήταν το 18,85% στις εκλογές του 2012 με τον Αντώνη Σαμαρά. Και το ένα και το άλλο ήταν προϊόν έκρυθμων καταστάσεων. Σε όλες τις υπόλοιπες αναμετρήσεις (18 τον αριθμό) κινήθηκε πάντα σε ποσοστά άνω από 28% μέχρι 45%. Τρομερά ποσοστά αν αναλογιστεί κανείς πόσες αλλαγές έχουν επισυμβεί στην χώρα τα πενήντα αυτά χρόνια.

Αρκεί να κοιτάξει κανείς τον μεγάλο της ιστορικό αντίπαλο της μεταπολιτευτικής περιόδου, το ΠΑΣΟΚ, που σήμερα βολοδέρνει γύρω από 12-15%, αλλά και το άλλο μεγάλο κόμμα της τελευταίας εικοσαετίας, τον ΣΥΡΙΖΑ, που σήμερα κινείται επίσης δημοσκοπικά στην περιοχή γύρω από 12%-15%. Κανένα άλλο κόμμα δεν έδειξε τέτοια αντοχή όπως η ΝΔ, που το 30% με 35% το είχε σταθερά για ψωμοτύρι. Πολλοί έχουν αναρωτηθεί για το μυστικό αυτής της διαχρονικής επιτυχίας, που της επιτρέπει να κυριαρχεί στην δεξιά συντηρητική πλευρά του πολιτικού φάσματος και συχνά (όπως τα τελευταία χρόνια ή τα χρόνια του Κώστα Καραμανλή) να εισχωρεί και βαθιά μέσα στον κεντρώο χώρο, εξασφαλίζοντας πλήρη πολιτική ηγεμονία.

Το «μυστικό» της

Αυτό το «μυστικό» δεν είναι ένα, αλλά πολλά δεδομένα μαζί που συγκροτούν την ικανότητα της ΝΔ να διατηρεί σταθερά τον χαρακτήρα του μεγάλου πολυσυλλεκτικού κόμματος εξουσίας. Κάποιοι από τους αρχηγούς της προέρχονταν από την καθαρόαιμη λαϊκή δεξιά και κάποιοι από τον κεντροδεξιό ή και καθαρά κεντρώο χώρο, ποτέ όμως η ΝΔ δεν έγινε ένα ιδεολογικά και πολιτικά μονόχνωτο και αρτηριοσκληρωτικό κόμμα που απώλεσε την δυνατότητα του να συλλέγει οπαδούς και ψηφοφόρους από όλο το πολιτικό φάσμα. Είχε πάντα στους κόλπους της την κοινοβουλευτική ακροδεξιά, πράγμα για το οποίο συχνά κατηγορήθηκε, όμως το γεγονός ότι η Ελλάδα αποτελεί ευρωπαϊκή εξαίρεση στην ύπαρξη ισχυρού ακροδεξιού κόμματος οφείλεται καθαρά στην ΝΔ. Διατηρούσε πάντα μέσα στο μαντρί της την ακραία δεξιά και την διατηρούσε πολιτικά ξεδοντιασμένη.

Παράλληλα, ακριβώς επειδή η ΝΔ ήταν και είναι το πιο καθαρόαιμο ευρωπαϊκό κόμμα στην χώρα, διαθέτει ιστορικό κοινωνικών και πολιτικών μεταρρυθμίσεων που κανονικά θα τις περίμενε κανείς από την κεντροαριστερά ή την αριστερά. Η ΝΔ, αν και διαθέτει μεγάλο συντηρητικό ακροατήριο, ποτέ δεν έδειξε φόβο ή κόμπλεξ απέναντι σε μεταρρυθμίσεις που ξενίζουν κομμάτια των οπαδών της. Έδειξε μια τεράστια προσαρμοστικότητα που της εξασφάλισε τον τίτλο του πρωτοπόρου σε πολλές αλλαγές που κρατούσαν πίσω την ελληνική κοινωνία έναντι της ευρωπαϊκής. Ούτε οι ηγεσίες της ΝΔ έδειξαν ποτέ μονολιθικότητα απέναντι σε οικονομικές συνταγές. Δεν εγκλωβίστηκαν σε διλήμματα του τύπου «καθαρόαιμοι κρατιστές ή σκληροί φιλελεύθεροι». Είχαν πάντα μια καίρια προσαρμοστικότητα απέναντι στις συνθήκες και μια κριτική στάση απέναντι στα δόγματα.

Εθνικά Θέματα

Αντιθέτως, όλες οι ηγεσίες της ΝΔ είχαν σταθερό προσανατολισμό στα εθνικά θέματα. Δεν ταλαντεύτηκαν ποτέ ούτε κατά κεραία όσον αφορά την ανάγκη για υπεράσπιση των εθνικών δικαίων, ούτε αμφισβήτησαν την ανάγκη ενίσχυσης των ενόπλων δυνάμεων του έθνους. Δίπλα σ’ αυτό όμως, η ΝΔ από το 1974 και μετά, ίσως και σε αντίθεση με τον προδικτατορικό της χαρακτήρα, ήταν σταθερά προσανατολισμένη σε μια πολιτική που απέκλειε τους διχασμούς στο εσωτερικό της χώρας και την εχθρότητα εντός των συνόρων μας. Η εθνική συμφιλίωση με την νομιμοποίηση του ΚΚΕ ήταν έργο του Κωνσταντίνου Καραμανλή, ενώ όταν την περίοδο των μνημονίων φθάσαμε στο πρόθυρα νέου εθνικού διχασμού, η ΝΔ πρωτοστάτησε στην υπεράσπισης της κοινωνικής συνοχής.

Φυσικά, το μεγάλο αυτό ιστορικό κόμμα που φέτος γιορτάζει τα πενήντα χρόνια του, δεν τα ‘κανε όλα σωστά. Στους κόλπους βρέθηκαν κατά καιρούς και άτομα που δεν το άξιζαν, οι κυβερνήσεις του επλήγησαν κάποιες φορές από σκάνδαλα. Όμως η γενική προσφορά της στην χώρα είναι αναμφισβήτητη, εξάλλου σήμερα αποτελεί το μοναδικό κόμμα που είναι ικανό να κυβερνήσει τον τόπο, καθώς η αντιπολίτευση είναι πολυδιασπασμένη και πολιτικά αδύναμη. Το κόμμα που ίδρυσε το 1974 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, παραμένει μεγάλη πολιτική ελπίδα για την Ελλάδα.